Erkek
Afşın(Afşin-Apçın-Opçın): Demir örgülü zırh.
Akın: Saldırı, hücum.
Akman: Temiz. Soylu.
Aktan: Şafak vakti.
Alaca : Karışık renkte.
Alabörü: Büyük alaca kurt.
Algan : Fatih, fetheden.
Alkan: Kırmızı kanlı.
Alp: Yiğit,kahraman.
Alptigin(Alptekin): Hanedan boyuna üye yiğit tigin.
Alp Arslan : Yiğit kişi. Selçuklu kağanı.
Alp Han (Alp Kağan): Yiğit kağan.
Altamış: Hileci.
Altay: Kutsal sayılan topraklardaki yüce dağ.
Aras: Kalın yün. Talih.
Arslan: Toplu halde yaşayan güçlü yırtıcı.
Arpad: Macar Türklüğünün efsanevi ismidir.
Artuk: Fazlalık, zenginlik.
Aspar: Faydalı. İşe yarayan
Aşkar: Kuyruğu ve yelesi kara olan savaş atı.
Aşkın: Akranlarından ileri olan.
Atalan: Ünlü.
Ataman: Saygıdeğer.
Atasagun: Şifacılar arasında en güçlü kam.
Atıgay: Tanınmış. Ünlü.
Atmaca: Yırtıcı, avcı bir tür kuş.
Atsız: Henüz ad kazanamamış.
Attila: Avrupa Hun Devleti’nin en güçlü kağanı. Atıl/İtil/Atal köklerinden türemiştir.
Avar: Heybetli. Dirençli.
Avaz: Yüksek perdeli çığlık.
Ay Kağan (Yollıg Tigin): Aydan olma. Tonyukuk’dan sonraki büyük yazardır. Sanatçıdır.
Ayata: Altay Türklerinde göğün 6. katındaki ruh.
Ayaz: Sert soğuk.
Aybar: Ay gibi parlak. Heybetli.
Aybars (Ak-Pars – Baybars): Ay gibi beyaz Pars.
Ayhan: Ay sahibi, ay hakimi
Aykaç: Konuşkan.Hatip.
Ayman: Ay’a eş değerde.
Aytar: Muhbir.
Aytışan: Konuşkan. Hatip.
Babür: Bir kaplan türü. Babür Devleti’nin ünlü kağanı.
Bağa Tarkan: Boğa gibi güçlü yönetici.
Bahadır: Kahraman
Balaban: Bir doğan türü.
Balaman: İri cüsseli.
Balamir: Avrupa Hun Devleti kurucusu.
Balasagun: Özlenen, beklenen yavru.
Balgay: Ünlü, meşhur.
Bamsı: Yüksek. Ulaşılamaz. Kam.
Barık(Barı): Esas olan.
Barış: Sulh. Hazine. Gidişat.
Barkan (Barkın): Gezgin.
Barlas: Kahraman, savaşçı
Bars (Pars): Çok güçlü ve çevik, çok yırtıcı.
Bartu: Varlık. Varılacak yer.
Başacı: Lider. Öncü.
Başaran: Başarılı.
Başçı: Önde giden.
Başdu: Başta olan.
Batır (Batur – Batagur): Kahraman.
Batu: Güçlü. Yenilmez. (Batuhan): Batı Hanı.
Bayhan: Varlıklı.
Bayındır: Varlıklı. Egemen.
Bayülken: Yüce kişi.
Bay Sungur (Songar): Şahin
Beğdüz: Ruh.
Beğrek: Küçük bey.
Berkin: Güçlü. güçlendirilmiş.
Berkit: Güçlü. güçlendirilmiş. Muhkem.
Bertuğ: Engel tanımaz.
Bileda: Attila’nın kardeşi. Balta.
Bilge Kağan: Bilge Kağan, İkinci Doğu Göktürk Kağanlığının kağanlarındandır.
Boğaç: Genç boğa. Boğa gibi. (Boğaçhan): Boğayı deviren kağan.
Bora: Fırtına.
Boran: İç sıkıntısı. Duman.
Boysan: Yakışıklı.Heybetli.
Bögü: Sihir. Canavar. Sihirli böcek.
Bögü Alp: Sözü geçen.
Börü (Börühan): Bozkurt
Buga (Buka – Esenbuga): Boğa. Timur’un ordusundaki ünlü komutan (Esenboğa adı bu komutandan gelir)
Bukan (Mokan, Büken): Güçlü, yenilmez
Bulut: Havadaki su damlacıkları kütlesi.
Bumin (Bumin Kağan – İliğ Kağan): Göktürk Kağanlığı kurucusu. İli derleyen toplayan.
Burkay: Ay, Hilal.
Cebe Noyan: Cengiz Han’ın ünlü komutanı.
Cengiz: Deniz. Ünlü kağan.
Cerkuday: birl. Yer/Kutay Eski dönem yer tanrısı
Coşkun: Coşmuş. Heyecanlı.
Çağan: Şimşek. Bayram.
Çağatay: Çağın en ünlüsü. Cengiz Han’ın oğullarından
Çağlar (Çağlayan): Şelale
Çağrı: Bir doğan türü.
Çakır : Bir doğan kuşu cinsi.
Çakırtunga: Hızlı, çevik kahraman.
Çaktu: İri yapılı. Gösterişli.
Çalık: İyi silah kullanan.
Çandar: Karma.
Çebi: Usta. Eli yatkın. Yetenekli.
Çelik: Gücü artırılan sert demir.
Çetin: Çözülmesi zor olan.
Çıngay: Sözüne güvenilir kimse.
Çiçi -Han- (Çuçi – Cici): Batı Hun Hakanı. Beklenmeyen doğumdan sonra gelen.
Dağkağan: Heybetli lider.
Darga: Üst düzey yönetici.
Dede -Korkut- : Bilge kimse. Ünlü bilge.
Demirhan: birl. Demir/Han Şamanist gelenekte “ Maden Tanrısı”
Dengizik: Avrupa Hun Devleti son kağanı.
Doğan: Çok hızlı uçan yırtıcı kuş.
Doğu: Güneş’in doğuş yönü.
Donatus: Doğu Karadeniz Hun hanı.
Duman: Sis. Ateşten çıkan gaz.
Dumrul: Okun sivri ucu. Efkarlı.
Ecevit: Çalışkan.
Ediz: Değerli. Ulu.
Efe: Kabadayı.
Engin: Geniş.
Erbil: Cesur.
Er Ay: Erken ay. Ayın ilk gününde doğan
Er Alp : Kahraman savaşçı Er Can: Canlı,cesur
Er Dinç: Dinç.Güçlü Er Han: Yiğit hakan.
Er Hun: Hun askeri
Er Gün (Ergun): Yumuşak huylu.
Er Kut: Güçlü. Kutsal.
Ergin: Olgun.
Erkin: Bağımsız.
Erlik -Han-: birl. Erlik/Han Şamanist gelenekte “Cezalandırma Tanrısı”
Ertan: Tan zamanı.
Ertuğrul: Dürüst kişi.
Erdenay: Ay gibi temiz. Merkür.
Eren: Olağanüstü sezgileriyle birtakım gerçekleri gördüğüne inanılan kimse. Dost. Deneyimli.
Erendiz: Jüpiter.
Eser: Yel.
Evren: Kosmoz. Ejderha. Talih.
Eymen: Alçak gönüllü, mütevazı.Yardımsever.
Gencer: Yeni yetişen yiğit.
Geray (Giray): Uygun. Layık. Kırım hanlarına verilen ad.
Gökalp: Bahadır kişi.
Gökay: Mavi gözlü kimse.
Gökboğa: Acımasız
Gökbudak: Sakınmayan. Cesur.
Gökhan: Gök gibi büyük. Mavi Han
Gökmen: Gök gözlü.
Göktuğ: Savaşmayı seven.
Göktürk: (Türük-Bil) Kutsal.
Gültekin (Kültigin ) – Tekin(Tegin) : Ateş Tigini. Göktürk Kağanlığı’nda komutan.
Güney: Dört ana yönden birisi.
Gürboğa (Kürboğa): birl. Gür/Boğa – 720’lerde Arap katliamlarına kahramanca direnen ünlü Türk beyi.
Gürol: Güçlü ol isteği.
Güven: İtimat. Güvenilir olan.
Hakan: Kağan.
Hıncal: Öcünü alan.
Hunalp: Hun yiğidi.
Hülagu: Tüylü at. İlhanlı Devleti’nin kurucusu.
Idaçu: Muhafız, koruma
Iduğ (Iduk): Kutsal, tanrısal
Işbara (İşbara Han): İş bilen.Varlıklı.
Işbara (**İşbara Kağan): İş bilen.Varlıklı.Işbara (**İşbara Teriş Tunga): İş bilen.Varlıklı.
İdikut: Tanrının kut verdiği kişi. Uygur kağanlarının kullandığı ün
İlbay: Vali
İlber: Kağana bağlı yüksek devlet görevlisi
İldeniz: İç deniz. Azerbaycan Atabeyliği’nin Kıpçak kurucusu.
İlhan (İl Han): Kağana bağlı özerk han
İlkan: İlk kan
İlkem: Benim ilkem
İlker: İlk doğan erkek bala.
İlteber: Eski Türklerde vali, komutan
İlter Yurt koruyucusu
İlteriş Han: Göktürk Kağanlığı’nın 2. dönemindeki ili derleyen toplayan. Bilge Kağan ve Kül Tigin’in babası.
İlteriş Kağan:Göktürk Kağanlığı’nın 2. dönemindeki ili derleyen toplayan. Bilge Kağan ve Kül Tigin’in babası.
İnel Kağan: Kapgan Kağan’ın büyük oğlu.
İrçik: İrice. Küçük er.
İrnek: Serçe parmak. Attila’nın 3 oğludan en küçüğü.
İrteriş Kağan: Göktürk Kağanlığı’nın son kağanlarından.
İstemi Yabgu: Göktürk Kağanlığı’nın kurucusu olan Bumin Kağan’ın kardeşi, hakan, yabgu ve elçidir
Akın: Saldırı, hücum.
Akman: Temiz. Soylu.
Aktan: Şafak vakti.
Alaca : Karışık renkte.
Alabörü: Büyük alaca kurt.
Algan : Fatih, fetheden.
Alkan: Kırmızı kanlı.
Alp: Yiğit,kahraman.
Alptigin(Alptekin): Hanedan boyuna üye yiğit tigin.
Alp Arslan : Yiğit kişi. Selçuklu kağanı.
Alp Han (Alp Kağan): Yiğit kağan.
Altamış: Hileci.
Altay: Kutsal sayılan topraklardaki yüce dağ.
Aras: Kalın yün. Talih.
Arslan: Toplu halde yaşayan güçlü yırtıcı.
Arpad: Macar Türklüğünün efsanevi ismidir.
Artuk: Fazlalık, zenginlik.
Aspar: Faydalı. İşe yarayan
Aşkar: Kuyruğu ve yelesi kara olan savaş atı.
Aşkın: Akranlarından ileri olan.
Atalan: Ünlü.
Ataman: Saygıdeğer.
Atasagun: Şifacılar arasında en güçlü kam.
Atıgay: Tanınmış. Ünlü.
Atmaca: Yırtıcı, avcı bir tür kuş.
Atsız: Henüz ad kazanamamış.
Attila: Avrupa Hun Devleti’nin en güçlü kağanı. Atıl/İtil/Atal köklerinden türemiştir.
Avar: Heybetli. Dirençli.
Avaz: Yüksek perdeli çığlık.
Ay Kağan (Yollıg Tigin): Aydan olma. Tonyukuk’dan sonraki büyük yazardır. Sanatçıdır.
Ayata: Altay Türklerinde göğün 6. katındaki ruh.
Ayaz: Sert soğuk.
Aybar: Ay gibi parlak. Heybetli.
Aybars (Ak-Pars – Baybars): Ay gibi beyaz Pars.
Ayhan: Ay sahibi, ay hakimi
Aykaç: Konuşkan.Hatip.
Ayman: Ay’a eş değerde.
Aytar: Muhbir.
Aytışan: Konuşkan. Hatip.
Babür: Bir kaplan türü. Babür Devleti’nin ünlü kağanı.
Bağa Tarkan: Boğa gibi güçlü yönetici.
Bahadır: Kahraman
Balaban: Bir doğan türü.
Balaman: İri cüsseli.
Balamir: Avrupa Hun Devleti kurucusu.
Balasagun: Özlenen, beklenen yavru.
Balgay: Ünlü, meşhur.
Bamsı: Yüksek. Ulaşılamaz. Kam.
Barık(Barı): Esas olan.
Barış: Sulh. Hazine. Gidişat.
Barkan (Barkın): Gezgin.
Barlas: Kahraman, savaşçı
Bars (Pars): Çok güçlü ve çevik, çok yırtıcı.
Bartu: Varlık. Varılacak yer.
Başacı: Lider. Öncü.
Başaran: Başarılı.
Başçı: Önde giden.
Başdu: Başta olan.
Batır (Batur – Batagur): Kahraman.
Batu: Güçlü. Yenilmez. (Batuhan): Batı Hanı.
Bayhan: Varlıklı.
Bayındır: Varlıklı. Egemen.
Bayülken: Yüce kişi.
Bay Sungur (Songar): Şahin
Beğdüz: Ruh.
Beğrek: Küçük bey.
Berkin: Güçlü. güçlendirilmiş.
Berkit: Güçlü. güçlendirilmiş. Muhkem.
Bertuğ: Engel tanımaz.
Bileda: Attila’nın kardeşi. Balta.
Bilge Kağan: Bilge Kağan, İkinci Doğu Göktürk Kağanlığının kağanlarındandır.
Boğaç: Genç boğa. Boğa gibi. (Boğaçhan): Boğayı deviren kağan.
Bora: Fırtına.
Boran: İç sıkıntısı. Duman.
Boysan: Yakışıklı.Heybetli.
Bögü: Sihir. Canavar. Sihirli böcek.
Bögü Alp: Sözü geçen.
Börü (Börühan): Bozkurt
Buga (Buka – Esenbuga): Boğa. Timur’un ordusundaki ünlü komutan (Esenboğa adı bu komutandan gelir)
Bukan (Mokan, Büken): Güçlü, yenilmez
Bulut: Havadaki su damlacıkları kütlesi.
Bumin (Bumin Kağan – İliğ Kağan): Göktürk Kağanlığı kurucusu. İli derleyen toplayan.
Burkay: Ay, Hilal.
Cebe Noyan: Cengiz Han’ın ünlü komutanı.
Cengiz: Deniz. Ünlü kağan.
Cerkuday: birl. Yer/Kutay Eski dönem yer tanrısı
Coşkun: Coşmuş. Heyecanlı.
Çağan: Şimşek. Bayram.
Çağatay: Çağın en ünlüsü. Cengiz Han’ın oğullarından
Çağlar (Çağlayan): Şelale
Çağrı: Bir doğan türü.
Çakır : Bir doğan kuşu cinsi.
Çakırtunga: Hızlı, çevik kahraman.
Çaktu: İri yapılı. Gösterişli.
Çalık: İyi silah kullanan.
Çandar: Karma.
Çebi: Usta. Eli yatkın. Yetenekli.
Çelik: Gücü artırılan sert demir.
Çetin: Çözülmesi zor olan.
Çıngay: Sözüne güvenilir kimse.
Çiçi -Han- (Çuçi – Cici): Batı Hun Hakanı. Beklenmeyen doğumdan sonra gelen.
Dağkağan: Heybetli lider.
Darga: Üst düzey yönetici.
Dede -Korkut- : Bilge kimse. Ünlü bilge.
Demirhan: birl. Demir/Han Şamanist gelenekte “ Maden Tanrısı”
Dengizik: Avrupa Hun Devleti son kağanı.
Doğan: Çok hızlı uçan yırtıcı kuş.
Doğu: Güneş’in doğuş yönü.
Donatus: Doğu Karadeniz Hun hanı.
Duman: Sis. Ateşten çıkan gaz.
Dumrul: Okun sivri ucu. Efkarlı.
Ecevit: Çalışkan.
Ediz: Değerli. Ulu.
Efe: Kabadayı.
Engin: Geniş.
Erbil: Cesur.
Er Ay: Erken ay. Ayın ilk gününde doğan
Er Alp : Kahraman savaşçı Er Can: Canlı,cesur
Er Dinç: Dinç.Güçlü Er Han: Yiğit hakan.
Er Hun: Hun askeri
Er Gün (Ergun): Yumuşak huylu.
Er Kut: Güçlü. Kutsal.
Ergin: Olgun.
Erkin: Bağımsız.
Erlik -Han-: birl. Erlik/Han Şamanist gelenekte “Cezalandırma Tanrısı”
Ertan: Tan zamanı.
Ertuğrul: Dürüst kişi.
Erdenay: Ay gibi temiz. Merkür.
Eren: Olağanüstü sezgileriyle birtakım gerçekleri gördüğüne inanılan kimse. Dost. Deneyimli.
Erendiz: Jüpiter.
Eser: Yel.
Evren: Kosmoz. Ejderha. Talih.
Eymen: Alçak gönüllü, mütevazı.Yardımsever.
Gencer: Yeni yetişen yiğit.
Geray (Giray): Uygun. Layık. Kırım hanlarına verilen ad.
Gökalp: Bahadır kişi.
Gökay: Mavi gözlü kimse.
Gökboğa: Acımasız
Gökbudak: Sakınmayan. Cesur.
Gökhan: Gök gibi büyük. Mavi Han
Gökmen: Gök gözlü.
Göktuğ: Savaşmayı seven.
Göktürk: (Türük-Bil) Kutsal.
Gültekin (Kültigin ) – Tekin(Tegin) : Ateş Tigini. Göktürk Kağanlığı’nda komutan.
Güney: Dört ana yönden birisi.
Gürboğa (Kürboğa): birl. Gür/Boğa – 720’lerde Arap katliamlarına kahramanca direnen ünlü Türk beyi.
Gürol: Güçlü ol isteği.
Güven: İtimat. Güvenilir olan.
Hakan: Kağan.
Hıncal: Öcünü alan.
Hunalp: Hun yiğidi.
Hülagu: Tüylü at. İlhanlı Devleti’nin kurucusu.
Idaçu: Muhafız, koruma
Iduğ (Iduk): Kutsal, tanrısal
Işbara (İşbara Han): İş bilen.Varlıklı.
Işbara (**İşbara Kağan): İş bilen.Varlıklı.Işbara (**İşbara Teriş Tunga): İş bilen.Varlıklı.
İdikut: Tanrının kut verdiği kişi. Uygur kağanlarının kullandığı ün
İlbay: Vali
İlber: Kağana bağlı yüksek devlet görevlisi
İldeniz: İç deniz. Azerbaycan Atabeyliği’nin Kıpçak kurucusu.
İlhan (İl Han): Kağana bağlı özerk han
İlkan: İlk kan
İlkem: Benim ilkem
İlker: İlk doğan erkek bala.
İlteber: Eski Türklerde vali, komutan
İlter Yurt koruyucusu
İlteriş Han: Göktürk Kağanlığı’nın 2. dönemindeki ili derleyen toplayan. Bilge Kağan ve Kül Tigin’in babası.
İlteriş Kağan:Göktürk Kağanlığı’nın 2. dönemindeki ili derleyen toplayan. Bilge Kağan ve Kül Tigin’in babası.
İnel Kağan: Kapgan Kağan’ın büyük oğlu.
İrçik: İrice. Küçük er.
İrnek: Serçe parmak. Attila’nın 3 oğludan en küçüğü.
İrteriş Kağan: Göktürk Kağanlığı’nın son kağanlarından.
İstemi Yabgu: Göktürk Kağanlığı’nın kurucusu olan Bumin Kağan’ın kardeşi, hakan, yabgu ve elçidir
Kağan (Kaan – Alp Kaan): Yönetici lider kimse.
Kapgan Kağan (Kaplan Kağan): Fatih. Göktürkler döneminde fetheden kimse.
Kara: Güç, şiddet . Cesaret, atılganlık, yiğitlik .
Karluk: Eski bir Türk boyu Kartal: Yırtıcı bir kuş Kaşgar: Cesur, üstün nitelikli
Kayra: Tanrı’nın dünya işlerinde kendini gösteren iyilik ve bilgeliği.
Kayra Han: Tanrı’nın dünya işlerinde kendini gösteren iyilik ve bilgeliği. Keleş: Yakışıklı Keskin: Sert huylu. Kesici Kılıç: Kesici bir silah Kılıçarslan: Ünlü Selçuklu kağanı
Kıraç: Niteliği düşük.
Kırgız: Bozguncu. Bir Türk boyu
Kıvanç (Kuvanç): Sevinme, iftihar etme, gurur duyma
Kizir: Gever, gezgin. Atılgan, cesur
Koçak: Koç gibi, cesur yürekli
Koman (Kaman,kuman): Yurduna yabancı sokmayan. Aman vermeyen.Kumral.
Kongar: Sarı ile siyah arasında bir renk
Konuralp: Gurulu, yiğit kişi. Osman Gazi’nin ünlü komutanlarından
Koray: Canlı, hareketli
Korkmaz: Korkusuz
Korkut: Korku veren.
Kubat: Kaba, biçimsiz. Kapalı.
Kubay: birl. Kubi/Ay Saha Türklerinde eski dönem “Temizlik Tanrıçası”
Kubilay: Temizlik tanrısı. Cengiz Han’ın oğullarından biri
Kunt: Dayanıklı
Kunter: Sağlam kişi
Kutadgu: Kutsanmış, kutlu, değerli, yararlı
Kutlu: Tanrı’dan olan.
Kutalmış: Kutsanmış
Kutan: Dua, yakarış
Kutay: birl. Kut/Ay Ateş parçası,ateş. Şamanist gelenekte” Ateş Tanrısı”. İpek, ipekli kumaş
Kutlu: Kutsanmış, saygıdeğer
Kutluk: Kutsanmış
Kuyan: Tavşan, bozkır tavşanı
Kuyaş: Güneş ışığı
Kuzey: Güneşin az olduğu, soğuk, karanlık yön
Kürşat: Çinlilerin Chieh-she-shuai dediği Nihal Atsız’ın Bozkurtların Ölümü kitabındaki kahraman.
Laçin: Bir tür yırtıcı kuş
Manço (Mançu): Mengü, sonsuz
Mete: Büyük Hun İmparatoru.
Metehan : Büyük Hun İmparatoru.
Mete Han : Büyük Hun İmparatoru.
Mukan: Bir Göktürk Kağanı
Mutlu: Mesut, bahtiyar
Nayman: Batı Moğolistan’da yaşayan sekiz kabileden oluşan topluluk
Nogay: Başıboş, özgür. Bir Türk boyu
Noyan: Bir soyluluk sanı. Başkomutan
Ogeday: Çok akıllı, bilgili. Cengiz Han’ın oğullarından biri
Ogün: Yıldönümü
Oğuz (Oğuz Han): Üstün. Birleştirici.
Okan (Ogan): Tanrının bir adı
Olcayto: Talihli
Okan (Ogan): Anlayışlı
Okay: Beğenen
Oktan: Ok atan
Oktar: Okçu.
Oktay: Ok gibi.
Oray: Ay gibi
Orçun: İyi ahlaklı
Orkun(Orhun-Orhan): Eski Türklerdeki kutsal yer.Gizemli. Sır saklayan.
Otman: Ailenin en küçük oğlu
Ovlaz: Gözü pek, atılgan
Oytun: Kutsal, mübarek Ozan: Kopuz çalıp söyleyen kişi, şair
Ozmış Kağan: Göktürk Kağanlığı’nın son kağanıdır.
Özbek: Cesur, kendine güveni tam. Bir Türk boyu
Özer: Yiğit, doğru kişi Özgen: Özü geniş, rahat kişi Özgüç: Özü güçlü olan kişi. Moral. Özgün: Gerçek.
Özgür: Emir almayan, bağımsız.
Özhan: Kağan soyundan gelen
Özkan: Temiz kan. Soylu kişi
Özmen: Dürüst
Panu: Batı Hun kağanı
Peker: Güçlü, yiğit, çok sağlam
Pekin: Acımasız, sert
Pusat: Silah
Rua (Rona-Ruga): Bleda ve Attila’nın amcası olan Avrupa Hun hükümdarı.
Saldıray: Saldırgan
Saltuk: Serbest bırakılmış köle
Sançar (Sancar): Kısa kama. Göktürk dönemi Türk ordusu komutanlarından.
Saner: Ünlü, tanınmış kişi
Sarp: Çetin, sert
Saruca: Sarı gibi
Saruhan: Saruhanoğulları Beyliği’nin kurucusu
Sazak: Sazlık. İnce yağan kar. Ak bulut. Poyraz. Sezgin, uyanık
Selçuk: Güzel konuşan
Sencer: Kılıç saplayan, batıran. Büyük Selçuklu Devletinin son kağanı
Sergen: Sergi yeri
Sezer: Duygulu, hassas
Sezgin: Arif, sezici
Siyavuş: Sevimli ,canayakın
Soner: Son doğan erkek bala.
Subutay: Cengiz Hanın ünlü generalinin adı
Sungur: Doğana benzer bir tür yırtıcı, avcı kuş
Sungur Alp: Şahin gibi er.
Şenel: Şen ve mutlu ol dileği
Şener: Neşeli, mutlu kişi
Şenol: Sevinçli ol dileği
Tabgaç: Dövüşçü, kavgacı
Talay: Okyanus
Talayhan: Neptün gezegeni
Tankut: Savaşlarda tuğların yanına ya da ucuna takılan kumaş
Tanman: Tan vakti doğan
Tansu: Mucize
Tanyu: Ulu, ulaşılmaz
Tardu: Öncelikli, ayrıcalıklı. Göktürklerde üst düzey yöneticilere verilen ad
Tarkan : Türk ordusunda general.
Teoman: Sis, duman. Bilinen ilk Türk kağan
Temir (Demir-Timur-Temur) : Timur Hanlığı kağanı. Büyük general. Demir gibi.
Temuçin (Timuçin) : Ucu sivriltilmiş demir.
Tengri Kağan (Bilge Kutluk): İkinci Göktürk Devleti’nin altıncı kağanıdır.
Tigin: Kağan oğlu, şehzade, prens
Tingiz (Cingiz- Cengiz- Cengiz Han): Deniz. Ünlü Moğol kağanı.
Togay: Toga. Dolunay. Küçük orman.
Toktamış: Durucu, kalıcı, uzun ömürlü
Tong Yabgu: Batı Göktürklerin acımasız kağanı.
Tonyukuk: Tabgaçlı. Göktürk döneminde Türklerin başka dinlere geçmelerine izin vermemiştir.
Toraman: Fahri, onursal. İri
Toros: Kaba. Akdeniz Bölgesinde sıradağ
Toygar: Tarla kuşu
Toygun: Genç,ak ve çakırdoğan. Genç deneyimsiz.
Tuğberk: Göklerin hakimi
Tuğrul (Çakırdoğan- Ertuğrul): Dumrul adı ile de bilinen,gündüz yırtıcı kuşları.
Tuğsavul: Tuğ taşıyan kişi
Tuna (Tunahan): Yavru. Görkemli, gösterişli.
Tulpar: Türk mitolojisindeki kanatlı at.
Tulu Han: Dolu. Ergin. Ayna.
Tunç: Koyu kızıl renkte metal alaşımı, bronz
Tunga: Görkemli, kuvvetli, yiğit, kahraman
Tunga Tigin: Görkem. Asya kaplanı.
Turan: Çok çocuğu ölen ailelerin dileği. Büyük Türk Birliği
Turgay: Serçe. Türk ayı
Turgut: Uzun ömürlü. Yaşanılan yer
Turhan: Eski Türklerde vergi ödemeyen, hükümdar huzuruna izinsiz girebilen, saygın kişi.
Turkuaz: Maviye yakın mavi yeşil arası Türk rengi
Tümer: Tüm erkek, yiğit
Türker: Yiğit Türk
Türkeş: Orhun Yazıtlarında adı geçen bir Türk savaşçı
Türkmen: Bir Türk boyu, Oğuzlar
Ugan: Tanrının adlarından
Ulaş: Yetişme, erişme. Ululuk
Uldız (Uldin): Avrupa Hun Devleti Kağanı. Yıldız.
Ulu Han: Yüce kağan.
Uraz ZARU : Kut. Baht.
Urungu: Savaşçı Er. Kürşad’ın oğlu.
Ülgen (Ülken): Üstün.
Varol: Yaşama isteği.
Yabgu: Eski oğuzlarda kağan.
Yağız: Esmer, karaşın
Yalım: Ateş, kıvılcım
Yaman: Üstün nitelikli. Kötü, fena
Yamtar: Güçlü. Obur.
Yazgan: Yazıcı. Tanrının adlarından
Yener: Üstün gelen, kazanan
Yıldıray: Işık saçan parlak ay
Yiğit: Cesur, alp
Yolluğ Tigin: Göktürk Yazıtlarını yazan kişi. Kapgan Kağan’ın oğlu.
Yula: Türk dininde rüya ruhu.
Kız
Kapgan Kağan (Kaplan Kağan): Fatih. Göktürkler döneminde fetheden kimse.
Kara: Güç, şiddet . Cesaret, atılganlık, yiğitlik .
Karluk: Eski bir Türk boyu Kartal: Yırtıcı bir kuş Kaşgar: Cesur, üstün nitelikli
Kayra: Tanrı’nın dünya işlerinde kendini gösteren iyilik ve bilgeliği.
Kayra Han: Tanrı’nın dünya işlerinde kendini gösteren iyilik ve bilgeliği. Keleş: Yakışıklı Keskin: Sert huylu. Kesici Kılıç: Kesici bir silah Kılıçarslan: Ünlü Selçuklu kağanı
Kıraç: Niteliği düşük.
Kırgız: Bozguncu. Bir Türk boyu
Kıvanç (Kuvanç): Sevinme, iftihar etme, gurur duyma
Kizir: Gever, gezgin. Atılgan, cesur
Koçak: Koç gibi, cesur yürekli
Koman (Kaman,kuman): Yurduna yabancı sokmayan. Aman vermeyen.Kumral.
Kongar: Sarı ile siyah arasında bir renk
Konuralp: Gurulu, yiğit kişi. Osman Gazi’nin ünlü komutanlarından
Koray: Canlı, hareketli
Korkmaz: Korkusuz
Korkut: Korku veren.
Kubat: Kaba, biçimsiz. Kapalı.
Kubay: birl. Kubi/Ay Saha Türklerinde eski dönem “Temizlik Tanrıçası”
Kubilay: Temizlik tanrısı. Cengiz Han’ın oğullarından biri
Kunt: Dayanıklı
Kunter: Sağlam kişi
Kutadgu: Kutsanmış, kutlu, değerli, yararlı
Kutlu: Tanrı’dan olan.
Kutalmış: Kutsanmış
Kutan: Dua, yakarış
Kutay: birl. Kut/Ay Ateş parçası,ateş. Şamanist gelenekte” Ateş Tanrısı”. İpek, ipekli kumaş
Kutlu: Kutsanmış, saygıdeğer
Kutluk: Kutsanmış
Kuyan: Tavşan, bozkır tavşanı
Kuyaş: Güneş ışığı
Kuzey: Güneşin az olduğu, soğuk, karanlık yön
Kürşat: Çinlilerin Chieh-she-shuai dediği Nihal Atsız’ın Bozkurtların Ölümü kitabındaki kahraman.
Laçin: Bir tür yırtıcı kuş
Manço (Mançu): Mengü, sonsuz
Mete: Büyük Hun İmparatoru.
Metehan : Büyük Hun İmparatoru.
Mete Han : Büyük Hun İmparatoru.
Mukan: Bir Göktürk Kağanı
Mutlu: Mesut, bahtiyar
Nayman: Batı Moğolistan’da yaşayan sekiz kabileden oluşan topluluk
Nogay: Başıboş, özgür. Bir Türk boyu
Noyan: Bir soyluluk sanı. Başkomutan
Ogeday: Çok akıllı, bilgili. Cengiz Han’ın oğullarından biri
Ogün: Yıldönümü
Oğuz (Oğuz Han): Üstün. Birleştirici.
Okan (Ogan): Tanrının bir adı
Olcayto: Talihli
Okan (Ogan): Anlayışlı
Okay: Beğenen
Oktan: Ok atan
Oktar: Okçu.
Oktay: Ok gibi.
Oray: Ay gibi
Orçun: İyi ahlaklı
Orkun(Orhun-Orhan): Eski Türklerdeki kutsal yer.Gizemli. Sır saklayan.
Otman: Ailenin en küçük oğlu
Ovlaz: Gözü pek, atılgan
Oytun: Kutsal, mübarek Ozan: Kopuz çalıp söyleyen kişi, şair
Ozmış Kağan: Göktürk Kağanlığı’nın son kağanıdır.
Özbek: Cesur, kendine güveni tam. Bir Türk boyu
Özer: Yiğit, doğru kişi Özgen: Özü geniş, rahat kişi Özgüç: Özü güçlü olan kişi. Moral. Özgün: Gerçek.
Özgür: Emir almayan, bağımsız.
Özhan: Kağan soyundan gelen
Özkan: Temiz kan. Soylu kişi
Özmen: Dürüst
Panu: Batı Hun kağanı
Peker: Güçlü, yiğit, çok sağlam
Pekin: Acımasız, sert
Pusat: Silah
Rua (Rona-Ruga): Bleda ve Attila’nın amcası olan Avrupa Hun hükümdarı.
Saldıray: Saldırgan
Saltuk: Serbest bırakılmış köle
Sançar (Sancar): Kısa kama. Göktürk dönemi Türk ordusu komutanlarından.
Saner: Ünlü, tanınmış kişi
Sarp: Çetin, sert
Saruca: Sarı gibi
Saruhan: Saruhanoğulları Beyliği’nin kurucusu
Sazak: Sazlık. İnce yağan kar. Ak bulut. Poyraz. Sezgin, uyanık
Selçuk: Güzel konuşan
Sencer: Kılıç saplayan, batıran. Büyük Selçuklu Devletinin son kağanı
Sergen: Sergi yeri
Sezer: Duygulu, hassas
Sezgin: Arif, sezici
Siyavuş: Sevimli ,canayakın
Soner: Son doğan erkek bala.
Subutay: Cengiz Hanın ünlü generalinin adı
Sungur: Doğana benzer bir tür yırtıcı, avcı kuş
Sungur Alp: Şahin gibi er.
Şenel: Şen ve mutlu ol dileği
Şener: Neşeli, mutlu kişi
Şenol: Sevinçli ol dileği
Tabgaç: Dövüşçü, kavgacı
Talay: Okyanus
Talayhan: Neptün gezegeni
Tankut: Savaşlarda tuğların yanına ya da ucuna takılan kumaş
Tanman: Tan vakti doğan
Tansu: Mucize
Tanyu: Ulu, ulaşılmaz
Tardu: Öncelikli, ayrıcalıklı. Göktürklerde üst düzey yöneticilere verilen ad
Tarkan : Türk ordusunda general.
Teoman: Sis, duman. Bilinen ilk Türk kağan
Temir (Demir-Timur-Temur) : Timur Hanlığı kağanı. Büyük general. Demir gibi.
Temuçin (Timuçin) : Ucu sivriltilmiş demir.
Tengri Kağan (Bilge Kutluk): İkinci Göktürk Devleti’nin altıncı kağanıdır.
Tigin: Kağan oğlu, şehzade, prens
Tingiz (Cingiz- Cengiz- Cengiz Han): Deniz. Ünlü Moğol kağanı.
Togay: Toga. Dolunay. Küçük orman.
Toktamış: Durucu, kalıcı, uzun ömürlü
Tong Yabgu: Batı Göktürklerin acımasız kağanı.
Tonyukuk: Tabgaçlı. Göktürk döneminde Türklerin başka dinlere geçmelerine izin vermemiştir.
Toraman: Fahri, onursal. İri
Toros: Kaba. Akdeniz Bölgesinde sıradağ
Toygar: Tarla kuşu
Toygun: Genç,ak ve çakırdoğan. Genç deneyimsiz.
Tuğberk: Göklerin hakimi
Tuğrul (Çakırdoğan- Ertuğrul): Dumrul adı ile de bilinen,gündüz yırtıcı kuşları.
Tuğsavul: Tuğ taşıyan kişi
Tuna (Tunahan): Yavru. Görkemli, gösterişli.
Tulpar: Türk mitolojisindeki kanatlı at.
Tulu Han: Dolu. Ergin. Ayna.
Tunç: Koyu kızıl renkte metal alaşımı, bronz
Tunga: Görkemli, kuvvetli, yiğit, kahraman
Tunga Tigin: Görkem. Asya kaplanı.
Turan: Çok çocuğu ölen ailelerin dileği. Büyük Türk Birliği
Turgay: Serçe. Türk ayı
Turgut: Uzun ömürlü. Yaşanılan yer
Turhan: Eski Türklerde vergi ödemeyen, hükümdar huzuruna izinsiz girebilen, saygın kişi.
Turkuaz: Maviye yakın mavi yeşil arası Türk rengi
Tümer: Tüm erkek, yiğit
Türker: Yiğit Türk
Türkeş: Orhun Yazıtlarında adı geçen bir Türk savaşçı
Türkmen: Bir Türk boyu, Oğuzlar
Ugan: Tanrının adlarından
Ulaş: Yetişme, erişme. Ululuk
Uldız (Uldin): Avrupa Hun Devleti Kağanı. Yıldız.
Ulu Han: Yüce kağan.
Uraz ZARU : Kut. Baht.
Urungu: Savaşçı Er. Kürşad’ın oğlu.
Ülgen (Ülken): Üstün.
Varol: Yaşama isteği.
Yabgu: Eski oğuzlarda kağan.
Yağız: Esmer, karaşın
Yalım: Ateş, kıvılcım
Yaman: Üstün nitelikli. Kötü, fena
Yamtar: Güçlü. Obur.
Yazgan: Yazıcı. Tanrının adlarından
Yener: Üstün gelen, kazanan
Yıldıray: Işık saçan parlak ay
Yiğit: Cesur, alp
Yolluğ Tigin: Göktürk Yazıtlarını yazan kişi. Kapgan Kağan’ın oğlu.
Yula: Türk dininde rüya ruhu.
Kız
Alçin: Kızıl renkli bir çalı kuşu.
Alev: (Yalav -> Yal kökünden)Ateşten çıkan ışık
Alımlı: Çekici, cazibeli.
Almakay: Elma yanaklı
Almas: Almaz, nazlı. Almıla: Elma. Elma gibi kırmızı yanaklı güzel.
Akbala Hatun: Ay gibi parlak hatun.
Akınay: birl. Akın/Ay Türkistan’da hanım ozanlara verilen ad.
Aşina (Asena) : Gökbörü’den olma genç kız.
Aşula: Yılmaz. İrade sahibi.
Ayhanım: Ay gibi parlak hatun.
Ayana: Altay Türklerinin ana ruhlarından
Aybala: Ay gibi parlak bala.
Aybuke(Aybike): Ay ışığı,ay gibi parlak,ay yüzlü,ay benizli,akıllı zeki.
Ayça: Ayın ilk günlerdeki hali.
Ayçiçek: Gül. Cici.
Aydan: Ay’dan olma.
Aydilge: Suyun ruhu.
Aylu: (Aylı) Aydan.
Ayzıt: Altay geleneklerinde Ay ruhu.
Balahatun: Genç hatun.
Banuçiçek (Banıçiçek): Kutsal Çiçek
Baylak Hatun: Refah içerisinde.
Begüm: Hanımefendi, bayan, saygı duyulan hanım, eski Türkçe’de “beğ”’in
tam olarak dişi karşılığı
Bengi (Bengü-Mengi-Mengü): Sonsuz.
Berin: Veren, cömert.
Beyge : Küçük hanım
Bibi: Kibar, eğitimli, sayıdeğer hanım. Hala anlamı da vardır.
Bige (Bike): Temiz, saygıdeğer.
Bilge: İyi ahlaklı, olgun kimse
Birçek (Biricik): Tek, yegane.
Böken: Ahu. Ceylan.
Börçe (Börçek): Zülüf.
Böriteçine(Börteçine): Benekli bozkurt.
Börte: Benek.
Burcu: Güzel koku, ıtır.
Burçak: İrmiklik buğday.
Burçin: Dişi geyik.
Burla: Üzüm salkımı.
Büke: Genç kız, küçük hanım (Bike): Bükü, ejderha
Bükin: Küçük hanım. Hanımcık.
Bür: Gonca, gonca gül.
Bürçe (Bürçek): Börü yavrusu.
Cankız: Candan sevilen.
Ceren: Ceylan. Ahu. Gazel.
Ceyran: Ceren.
Çalımlu (Çalımlı): Gösterişli, çekici.
Çıdamlı: Metin, dayanıklı.
Çiçek: Gül, cici, cicik.
Çiğdem: Zambakgillerden uzun ömürlü bir tür kır bitkisi.
Çine: Öz, sadık, börü yavrusu.
Çolpan: Kuzey Yıldızı. Kutup Yıldızı.
Dolunay: Ayın on dördü, ayın en güzel hali
Dora: Doruk, zirve, şahika
Doruk: Zirve.
Döndü: Genelde çocuğu öldükten sonra çocuğu olanların kullandıkları isim.
Durdu: Var olan.
Duru: Saf. Temiz.
Duygu: His
Ece (Eçe): Dahi, çok akıllı, çok zeki .Saygıdeğer, görgülü hanım.
Eçim: Demet, tutam
Edi: Eda, ata, saygıdeğer kişi.
Ekeç: Cana yakın çekici kız.
Elçin: Demet, bağ, buket.Devlet görevlisi, devletine bağlı
Esin: Esinti, yel. Soluk, sağlık, nefes. İlham
Ezgi: Kulağa hoş gelen ses,söz.
Gökben: Tanrıdan gelen. Masmavi.
Gökbörü: Kutsal börü. Göklerden gelen.
Gökçe: Güzel, hoşa giden: “Kutlu Melek”
Gökçen: Güzel, alımlı dilber.
Gökçil: Tanrıdan gelen. Maviye çalan.
Gökçin: Mavi.
Görkem: İhtişam.
Gözde: Beğenilen. Emsallerinden üstte bulunan.
Gülen: Mutlu, mütebessim
Güler: Mütebessim, güler yüzlü mec. Talihi açık
Gülsün: Mutlu, sıkıntısız olma dileği
Günçiçek: Günçiçeği. Ayçiçeği.
Güngör: Mutlu ol isteği.
Günyeli: Tanrıdan gelen. Masmavi.
Güzin (Güzün): Güz vakti, güz vaktinde doğan
Ilgın: Hoş kokulu bir bitki
Irmak: Akarsu
Işık: Aydınlık.
Işıl: Yarul. Işık parıltısı
Işın: Güneş parıltısı, ışık yansısı
İdil: Volga nehrinin Türkçe adı.
İlbilge: Sayın. En bilge.
İmge: İyi, yararlı. Zihinsel sembol
İpek (Yipek): İpek böceğinin ipeği (İp…kökünden)
İzgi (İzgü): Akıllı, adaletli.
Karaca Hatun: Karaya çalan esmer. Cesur. Ceylan yavrusu.
Kızılbörü: Kızıl saçlı bozkurt.
Konçuy: Kağan kızı. Soylu kız
Mayda: Narin, ince, ince yapılı
Müge: İnci çiçeği
Olcay: Talihli.
Oya: Oyularak yapılan elişi, işleme .Emanet. Sempatik, minyon
Oylum: Çukur, kuyu, boşluk. Kuruntu, yormak
Öykü: Çok yazamıyorum ama öyküler içinde yaşıyorum. N. Meriç.
Pamir: Orta Asya’da bir yayla
Pelin: Acı ve keskin kokulu bir yayla çiçeği
Pelit: Meşe ağacının çiçeği
Sarıbörü: Sarı-kumral saçlı bozkurt.
Sebe: Sevgi, sevi
Seçil: Seçkin, güzide, seçilmiş. Farklı, olağanüstü
Selen: Temiz, pak, namuslu, zarif, bakire. Fısıltı, hafif ses.Yılan (Tuva ve Çuvaşlarda)
Selin: Selen, salınan, haber, fısıltı. Sülün kuşu.
Sevgi: Sevme eyleminin nüvesi
Sevil: Sevilen, el üstünde tutulan
Sevim: Sempati, alım, çekicilik- sevgiye yol açan
Sevinç: Neşe, coşku, sevinme duygusu, mutluluk
Sezen: Anlayan, kavrayan, hisseden
Sibel: Buluttan ayrılıp henüz yere düşmemiş yağmur tanesi. Buğday, buğday tanesi
Sinem: Gönlüm, sevilesi.
Suna: Emsalsiz güzellik. Yeşilbaş ördeği
Süyüm: Sevim, sempatik. Görüş, kanaat Süyümbike : Ünlü Kazan Sultanı.
Tayeçe: birl. Tay/Eçe..Soylu, saygıdeğer hanım. (Teyze, sözcüğünün buradan
geldiğini söyleyen dilciler var.)
Tilbe: Dilek, dilenen şey, murat
Tunay: Ayışığı
Türkay: Ay gibi parlak Türk
Turkuaz: Maviye yakın mavi yeşil arası Türk rengi
Tutku: Aşırı istek
Umay: Türk mitolojisinde Omay, Imay, Ubay, Humay, Hümay olarak bilinen bereketin sembolü olan varlık.
Ülker: Yedi kardeşler denen takımyıldız. Kadife gibi ince tüy.
Uldız (Ilduz): Yıldız.
Yada: Eski dönemlerde, Türklerce kutsanmış, değerli taş
Yeliz: birl. Yel/İz Havadar, rüzgarlı, havalı
Yonca: Doğada kendiliğinden yetişen çok yıllık bir bitki.
Alev: (Yalav -> Yal kökünden)Ateşten çıkan ışık
Alımlı: Çekici, cazibeli.
Almakay: Elma yanaklı
Almas: Almaz, nazlı. Almıla: Elma. Elma gibi kırmızı yanaklı güzel.
Akbala Hatun: Ay gibi parlak hatun.
Akınay: birl. Akın/Ay Türkistan’da hanım ozanlara verilen ad.
Aşina (Asena) : Gökbörü’den olma genç kız.
Aşula: Yılmaz. İrade sahibi.
Ayhanım: Ay gibi parlak hatun.
Ayana: Altay Türklerinin ana ruhlarından
Aybala: Ay gibi parlak bala.
Aybuke(Aybike): Ay ışığı,ay gibi parlak,ay yüzlü,ay benizli,akıllı zeki.
Ayça: Ayın ilk günlerdeki hali.
Ayçiçek: Gül. Cici.
Aydan: Ay’dan olma.
Aydilge: Suyun ruhu.
Aylu: (Aylı) Aydan.
Ayzıt: Altay geleneklerinde Ay ruhu.
Balahatun: Genç hatun.
Banuçiçek (Banıçiçek): Kutsal Çiçek
Baylak Hatun: Refah içerisinde.
Begüm: Hanımefendi, bayan, saygı duyulan hanım, eski Türkçe’de “beğ”’in
tam olarak dişi karşılığı
Bengi (Bengü-Mengi-Mengü): Sonsuz.
Berin: Veren, cömert.
Beyge : Küçük hanım
Bibi: Kibar, eğitimli, sayıdeğer hanım. Hala anlamı da vardır.
Bige (Bike): Temiz, saygıdeğer.
Bilge: İyi ahlaklı, olgun kimse
Birçek (Biricik): Tek, yegane.
Böken: Ahu. Ceylan.
Börçe (Börçek): Zülüf.
Böriteçine(Börteçine): Benekli bozkurt.
Börte: Benek.
Burcu: Güzel koku, ıtır.
Burçak: İrmiklik buğday.
Burçin: Dişi geyik.
Burla: Üzüm salkımı.
Büke: Genç kız, küçük hanım (Bike): Bükü, ejderha
Bükin: Küçük hanım. Hanımcık.
Bür: Gonca, gonca gül.
Bürçe (Bürçek): Börü yavrusu.
Cankız: Candan sevilen.
Ceren: Ceylan. Ahu. Gazel.
Ceyran: Ceren.
Çalımlu (Çalımlı): Gösterişli, çekici.
Çıdamlı: Metin, dayanıklı.
Çiçek: Gül, cici, cicik.
Çiğdem: Zambakgillerden uzun ömürlü bir tür kır bitkisi.
Çine: Öz, sadık, börü yavrusu.
Çolpan: Kuzey Yıldızı. Kutup Yıldızı.
Dolunay: Ayın on dördü, ayın en güzel hali
Dora: Doruk, zirve, şahika
Doruk: Zirve.
Döndü: Genelde çocuğu öldükten sonra çocuğu olanların kullandıkları isim.
Durdu: Var olan.
Duru: Saf. Temiz.
Duygu: His
Ece (Eçe): Dahi, çok akıllı, çok zeki .Saygıdeğer, görgülü hanım.
Eçim: Demet, tutam
Edi: Eda, ata, saygıdeğer kişi.
Ekeç: Cana yakın çekici kız.
Elçin: Demet, bağ, buket.Devlet görevlisi, devletine bağlı
Esin: Esinti, yel. Soluk, sağlık, nefes. İlham
Ezgi: Kulağa hoş gelen ses,söz.
Gökben: Tanrıdan gelen. Masmavi.
Gökbörü: Kutsal börü. Göklerden gelen.
Gökçe: Güzel, hoşa giden: “Kutlu Melek”
Gökçen: Güzel, alımlı dilber.
Gökçil: Tanrıdan gelen. Maviye çalan.
Gökçin: Mavi.
Görkem: İhtişam.
Gözde: Beğenilen. Emsallerinden üstte bulunan.
Gülen: Mutlu, mütebessim
Güler: Mütebessim, güler yüzlü mec. Talihi açık
Gülsün: Mutlu, sıkıntısız olma dileği
Günçiçek: Günçiçeği. Ayçiçeği.
Güngör: Mutlu ol isteği.
Günyeli: Tanrıdan gelen. Masmavi.
Güzin (Güzün): Güz vakti, güz vaktinde doğan
Ilgın: Hoş kokulu bir bitki
Irmak: Akarsu
Işık: Aydınlık.
Işıl: Yarul. Işık parıltısı
Işın: Güneş parıltısı, ışık yansısı
İdil: Volga nehrinin Türkçe adı.
İlbilge: Sayın. En bilge.
İmge: İyi, yararlı. Zihinsel sembol
İpek (Yipek): İpek böceğinin ipeği (İp…kökünden)
İzgi (İzgü): Akıllı, adaletli.
Karaca Hatun: Karaya çalan esmer. Cesur. Ceylan yavrusu.
Kızılbörü: Kızıl saçlı bozkurt.
Konçuy: Kağan kızı. Soylu kız
Mayda: Narin, ince, ince yapılı
Müge: İnci çiçeği
Olcay: Talihli.
Oya: Oyularak yapılan elişi, işleme .Emanet. Sempatik, minyon
Oylum: Çukur, kuyu, boşluk. Kuruntu, yormak
Öykü: Çok yazamıyorum ama öyküler içinde yaşıyorum. N. Meriç.
Pamir: Orta Asya’da bir yayla
Pelin: Acı ve keskin kokulu bir yayla çiçeği
Pelit: Meşe ağacının çiçeği
Sarıbörü: Sarı-kumral saçlı bozkurt.
Sebe: Sevgi, sevi
Seçil: Seçkin, güzide, seçilmiş. Farklı, olağanüstü
Selen: Temiz, pak, namuslu, zarif, bakire. Fısıltı, hafif ses.Yılan (Tuva ve Çuvaşlarda)
Selin: Selen, salınan, haber, fısıltı. Sülün kuşu.
Sevgi: Sevme eyleminin nüvesi
Sevil: Sevilen, el üstünde tutulan
Sevim: Sempati, alım, çekicilik- sevgiye yol açan
Sevinç: Neşe, coşku, sevinme duygusu, mutluluk
Sezen: Anlayan, kavrayan, hisseden
Sibel: Buluttan ayrılıp henüz yere düşmemiş yağmur tanesi. Buğday, buğday tanesi
Sinem: Gönlüm, sevilesi.
Suna: Emsalsiz güzellik. Yeşilbaş ördeği
Süyüm: Sevim, sempatik. Görüş, kanaat Süyümbike : Ünlü Kazan Sultanı.
Tayeçe: birl. Tay/Eçe..Soylu, saygıdeğer hanım. (Teyze, sözcüğünün buradan
geldiğini söyleyen dilciler var.)
Tilbe: Dilek, dilenen şey, murat
Tunay: Ayışığı
Türkay: Ay gibi parlak Türk
Turkuaz: Maviye yakın mavi yeşil arası Türk rengi
Tutku: Aşırı istek
Umay: Türk mitolojisinde Omay, Imay, Ubay, Humay, Hümay olarak bilinen bereketin sembolü olan varlık.
Ülker: Yedi kardeşler denen takımyıldız. Kadife gibi ince tüy.
Uldız (Ilduz): Yıldız.
Yada: Eski dönemlerde, Türklerce kutsanmış, değerli taş
Yeliz: birl. Yel/İz Havadar, rüzgarlı, havalı
Yonca: Doğada kendiliğinden yetişen çok yıllık bir bitki.
Kazak Eli (Kazakistan)
Erkek
Erkek
ABAY / АБАЙ : 1. Dikkatli 2.İtaatkar 3. Düşünür
AĞIN / АҒЫН : 1. Dere 2. Akış
ADAY / АДАЙ : 1. Bala 2. Yavru 3. Küçük
ADIRBAY / АДЫРБАЙ : 1. Oyuk 2. Büyük 3. Zengin
AYBAR / АЙБАР : 1. Güzel 2. Cesur 3. Müthiş/Görkemli ->Aynı Anlamladakiler: AYBARJAN / Айбаржан, AYKE / Айке, AYKEŞ / Айкеш, AYKEN / Айкен
AJARBEK / АЖАРБЕК : 1. Güzel 2. Samimi 3. Çekici
AYBAS / АЙБАС : 1. Ay-Baş 2. Ay gibi açık/net 3. Dost canlısı
AYBAT / АЙБАТ : 1. Aybar 2. Öfke 3. Cesaret 4. Görkemli ->Aynı Anlamdakiler: AYBEK / АЙБЕК – AYBOL / АЙБОЛ – AYBOLAT / АЙБОЛАТ – AYBIN / АЙБЫН
AĞIN / АҒЫН : 1. Dere 2. Akış
ADAY / АДАЙ : 1. Bala 2. Yavru 3. Küçük
ADIRBAY / АДЫРБАЙ : 1. Oyuk 2. Büyük 3. Zengin
AYBAR / АЙБАР : 1. Güzel 2. Cesur 3. Müthiş/Görkemli ->Aynı Anlamladakiler: AYBARJAN / Айбаржан, AYKE / Айке, AYKEŞ / Айкеш, AYKEN / Айкен
AJARBEK / АЖАРБЕК : 1. Güzel 2. Samimi 3. Çekici
AYBAS / АЙБАС : 1. Ay-Baş 2. Ay gibi açık/net 3. Dost canlısı
AYBAT / АЙБАТ : 1. Aybar 2. Öfke 3. Cesaret 4. Görkemli ->Aynı Anlamdakiler: AYBEK / АЙБЕК – AYBOL / АЙБОЛ – AYBOLAT / АЙБОЛАТ – AYBIN / АЙБЫН
Kız
AYAĞA / Айаға, AYEKE / Айеке : Müthiş,görkemli.
Tatar Eli (Tataristan)
Tataristan’da insanlar Türk balalarına çeşitli sebepler veya istekler üzerinden isim koymaktadırlar. Aşağıdaki listeler hangi isimlerin hangi amaçlarla konulduğuna yöneliktir. (Ercan Alkaya’nın Tatar isimleri üzerine değerlendirmelerinden alınmıştır.)
Eski nesil Türk Tengriciliği geleneğine bağlı olarak balalara verilen isimler:
Aybek, Aydar, Aysılu, Almaz, Arslan, Barlas, Yoldız, Karlıgaç, Altınçeç
Aybek, Aydar, Aysılu, Almaz, Arslan, Barlas, Yoldız, Karlıgaç, Altınçeç
Eski çağlardan beri Tatar Türklerinin çok kullandığı isimler:
Allabirdi, Allagol, Baybüri, Baltabay, Bugaarslan, Bürihan, İbadulla, Dinmöhemmet, Kulgali, Kolçura, Kuçkar, Kübek, Morzahan, Taştimir, Seyitkol, Hakbirdi, Hankildi, Çurabay
Allabirdi, Allagol, Baybüri, Baltabay, Bugaarslan, Bürihan, İbadulla, Dinmöhemmet, Kulgali, Kolçura, Kuçkar, Kübek, Morzahan, Taştimir, Seyitkol, Hakbirdi, Hankildi, Çurabay
Zaman içerisinde gökbörü (bozkurt) sevgisi üzerine verilen isimler:
Kurt, Kurtay, Kurtaş, Kaşkar, Kaşkarbay, Çan, Çanbay, Çanış, Büri, Baybüri, Büribay, Bürikey, Bürihan, Büriş
Kurt, Kurtay, Kurtaş, Kaşkar, Kaşkarbay, Çan, Çanbay, Çanış, Büri, Baybüri, Büribay, Bürikey, Bürihan, Büriş
Kam geleneklerine bağlı olarak konulan isimler:
Akkam, Kamkay, Timir, Timirbike, Timirkotlık, Abak, Biçura, Tulpar
Akkam, Kamkay, Timir, Timirbike, Timirkotlık, Abak, Biçura, Tulpar
Yeni doğan balalara uzun ömürlü olsun diye verilen isimler:
Tiribay, Tiribike, Tiribak, Tirgol, Tirik, Tirihan, Kaldı, Kaldıbay, Kalmış, Üztimir, Üzyeşer, Üzekbay, Taymas, Taymasbay, Öriktimir, Çiklemiş
Tiribay, Tiribike, Tiribak, Tirgol, Tirik, Tirihan, Kaldı, Kaldıbay, Kalmış, Üztimir, Üzyeşer, Üzekbay, Taymas, Taymasbay, Öriktimir, Çiklemiş
Balası ölenler 2. balalarına hayatta kalsınlar diye verdikleri isimler:
Torbay, Torgın, Torsın, Torsınbay, Torsınbike, Tuktabay, Tuktagol, Tuktabike, Tuktamışgerey, Tuktar, Tuktarbay, Tuktaş
Torbay, Torgın, Torsın, Torsınbay, Torsınbike, Tuktabay, Tuktagol, Tuktabike, Tuktamışgerey, Tuktar, Tuktarbay, Tuktaş
Kötü ruhlar korksun diye güçlü canlıların isimlerinin verildiği balalar:
Çinkey, Çan, Çanbay, Çanbars, Çançura, Kort, Kurtay, Kurtaş, Kaşkar, Kaşkarbay, Büri, Büribay, Bürihan, Büriş, Bültirik, Başbüri, Baybüri, Aşan, Aşıt, Yeşbars, Yembars, Yulbars, Hanbars, Tukbars, Kotlıbars, Kulbars, Kilbars, Kaplan, Kaplanbek, Karabars, İlbars, Barshan, Baybars, Akçuar, Akbars, Yaguar, Sırtlan, Sırtlanbek, Buga, Bugaarslan, Bikbuga, Alabuga, Akbuga, Karabuga, Kotlıbuga, Sarıbuga, Timirkarabuga, Aslan, Arslan, Arslanbay, Arslanbike, Arslangerey, Bayarslan, Karaarslan, Sarıslan, Ruslan, Alıparslan, Yagan, Tulpar, Tuktay, Taybike, Taybek, Tayçura, Sarıtay, Küktay, Kolın, Kolıntay, Karatay, Yılkıbay, Yılkıçura, Argamak, Alıptay, Alatay, Aktay, Tutay, Torımçak, Batbay, Baybura, Kiş, Kişbey, Kondız, Kondızbay, Kondızbike, Susar, Susarsılu, Yangir
Çinkey, Çan, Çanbay, Çanbars, Çançura, Kort, Kurtay, Kurtaş, Kaşkar, Kaşkarbay, Büri, Büribay, Bürihan, Büriş, Bültirik, Başbüri, Baybüri, Aşan, Aşıt, Yeşbars, Yembars, Yulbars, Hanbars, Tukbars, Kotlıbars, Kulbars, Kilbars, Kaplan, Kaplanbek, Karabars, İlbars, Barshan, Baybars, Akçuar, Akbars, Yaguar, Sırtlan, Sırtlanbek, Buga, Bugaarslan, Bikbuga, Alabuga, Akbuga, Karabuga, Kotlıbuga, Sarıbuga, Timirkarabuga, Aslan, Arslan, Arslanbay, Arslanbike, Arslangerey, Bayarslan, Karaarslan, Sarıslan, Ruslan, Alıparslan, Yagan, Tulpar, Tuktay, Taybike, Taybek, Tayçura, Sarıtay, Küktay, Kolın, Kolıntay, Karatay, Yılkıbay, Yılkıçura, Argamak, Alıptay, Alatay, Aktay, Tutay, Torımçak, Batbay, Baybura, Kiş, Kişbey, Kondız, Kondızbay, Kondızbike, Susar, Susarsılu, Yangir
Göçmen olarak yaşayan Türklerin kendi yaşamlarından esinlendikleri isimler:
Kuzı, Kuzıbay, Kuzıbala, Kuzıbek, Kuzımkol, Kuzıkildi, Kuybagış, Kuyçıbay, Kuçkar, Kuçkarbay, Kuçkarbek, Kusay, Teke, Tekeş, Baykuçkar, Akkuçkar, Tülek, Tülekbay, Baykuçat, Suyır, Suyırbay
Kuzı, Kuzıbay, Kuzıbala, Kuzıbek, Kuzımkol, Kuzıkildi, Kuybagış, Kuyçıbay, Kuçkar, Kuçkarbay, Kuçkarbek, Kusay, Teke, Tekeş, Baykuçkar, Akkuçkar, Tülek, Tülekbay, Baykuçat, Suyır, Suyırbay
Bala cesur olsun diye verilen yırtıcı kuş isimleri:
Bayşunkar, Balapan, Barlas, Börkit, Börkitbay, Kozgın, Laçın, Toğrul, Şonkar, Yabalak, Baykuş, Sarıç, Toygın ve Torımtay
Bayşunkar, Balapan, Barlas, Börkit, Börkitbay, Kozgın, Laçın, Toğrul, Şonkar, Yabalak, Baykuş, Sarıç, Toygın ve Torımtay
Kızlar için güzellik ve niteliği simgeleyen isimler:
Turgay, Küki, Karlıgaç, Karlıgaçbike, Karlıgaçsılu, Kügerçin, Sandugaç, Sandugaçbike, Sandugaçsılu, Sölikbay, Sölikbike, Suzgın, Suzgınbike, Kügiş, Tugzak, Kubaş
Turgay, Küki, Karlıgaç, Karlıgaçbike, Karlıgaçsılu, Kügerçin, Sandugaç, Sandugaçbike, Sandugaçsılu, Sölikbay, Sölikbike, Suzgın, Suzgınbike, Kügiş, Tugzak, Kubaş
Balaya kötü ad verince Azrail’in ondan uzak duracağına inanıldığı için hor görülen canlılardan esinlenilen isimler:
Kübek, Akkübek, Akbay, Nugay, Nugaybike, Nugaybek, Muynak, Köçik, Karaköçik, Akköçik, Bayköçik, Baykübek, Barak, Karabay, Köçikbay, Köçikkol, Sarbay, Egir
Kübek, Akkübek, Akbay, Nugay, Nugaybike, Nugaybek, Muynak, Köçik, Karaköçik, Akköçik, Bayköçik, Baykübek, Barak, Karabay, Köçikbay, Köçikkol, Sarbay, Egir
Tatar Türklerinde hem kız hem erkek isimleri:
Almakay, Altın, Appak, Bülek, Dulkın, İlsöyer, İlüs, Karaküz, Kince, Kondız, Köleç, Kömiş, Sünmes, Turgay, Ülmes, Yalkın, Yoldız, Yözlikey, Yuanıç, Yulgiz
Almakay, Altın, Appak, Bülek, Dulkın, İlsöyer, İlüs, Karaküz, Kince, Kondız, Köleç, Kömiş, Sünmes, Turgay, Ülmes, Yalkın, Yoldız, Yözlikey, Yuanıç, Yulgiz
Bala sevilmiyorsa veya istenmeyen bir doğumla geldiyse verilen isimler:
Yaman, Yamanbay, Yamanbike, Yamangol, Yamankay, Yamançura, Saltık, Baymak, Yapança, Tumak, Tabıldık, Almış, Ülcebay, Artık, Artıkbay, Artıkbike, Artıkaç.
Yaman, Yamanbay, Yamanbike, Yamangol, Yamankay, Yamançura, Saltık, Baymak, Yapança, Tumak, Tabıldık, Almış, Ülcebay, Artık, Artıkbay, Artıkbike, Artıkaç.
Kötü ruhları yanıltmak için cesaret ve korkusuzluk isimleri
Kirey, Kılıç, Kılıçbay, Kılıçarslan, Sagaydak, Sadak, Almas, Örikmes, Örkit, Sarımsak, Açi-Acı, Yozak, Biklemiş, Tozak, Yomgalak, Kaçmas,Baybüri
Kirey, Kılıç, Kılıçbay, Kılıçarslan, Sagaydak, Sadak, Almas, Örikmes, Örkit, Sarımsak, Açi-Acı, Yozak, Biklemiş, Tozak, Yomgalak, Kaçmas,Baybüri
Bala doğunca güç, zenginlik, başarı dileyen adlar:
Yulaman, Irsai, Tökeney, Türeş, Türebay, Türehan, Uraz, Urazay, Urazbek, Urazgildi, Urazgol, Urazgolbay, Urazlı, Uraztimir, Urazhan, Urazbaga, Urazbey, Urazbaktı, Urazbike, Urazbirdi, Çaltaymas, Kotlıkazan, Agiş, Alpar, Üstimir, Üstirek, Üser, Tınıçkön, Tuksubay, Tuksılu, Tuk, Tuksarı, Tukay, Tukbay, Tukbaktı, Tukbars, Tukbike, Tukbirdi, Tukkol, Sulim, Suluhan, Soslan, Soslanbek, Sermektey, Alçın, Alçınbay, Atalıym, Atamış, Aybul, Çapay, Baybul, Baybuldı, Baybulsın, Acunbay, Atlamış, Yavbars, Yavbasar, Yulsubay, Yultañ, Yultimir, Yulkotlı, Baydık, Baykotlı, Baysal, Çuak, Çuk, Çukay, Çukan, Çuklı, Baymak, Baytazar, Barış, Bikbul, İginbay, İlbul, İlüs, İsentor, İsenkil, İsey, Yortay, Koluraz, Kotlıbuga, Kotlıbek, Kotlıbökeş, Kotlıgol, Kotlıgerey, Kotlıiş, Kotlık, Kotlıkay, Kotlıkaç, Kotlıkildi, Kotlımergen, Kotlıtimir, Kotlıhan, Kotlıçura, Kotlıyul, Kotsal, Kottumak, Kotıy, Kotçı, Kotık, Çıntimir, Kotan, Kotlı, Kotlıbay, Kotlıbars, Kotlıbi, Kotlıbike, Kotlıbikeç, Kotlıbirdi, Kurmış, Kusay, Költebay, Mulgerey, Rısbay, Rısbike, Rısbuga, Rıskol
Yulaman, Irsai, Tökeney, Türeş, Türebay, Türehan, Uraz, Urazay, Urazbek, Urazgildi, Urazgol, Urazgolbay, Urazlı, Uraztimir, Urazhan, Urazbaga, Urazbey, Urazbaktı, Urazbike, Urazbirdi, Çaltaymas, Kotlıkazan, Agiş, Alpar, Üstimir, Üstirek, Üser, Tınıçkön, Tuksubay, Tuksılu, Tuk, Tuksarı, Tukay, Tukbay, Tukbaktı, Tukbars, Tukbike, Tukbirdi, Tukkol, Sulim, Suluhan, Soslan, Soslanbek, Sermektey, Alçın, Alçınbay, Atalıym, Atamış, Aybul, Çapay, Baybul, Baybuldı, Baybulsın, Acunbay, Atlamış, Yavbars, Yavbasar, Yulsubay, Yultañ, Yultimir, Yulkotlı, Baydık, Baykotlı, Baysal, Çuak, Çuk, Çukay, Çukan, Çuklı, Baymak, Baytazar, Barış, Bikbul, İginbay, İlbul, İlüs, İsentor, İsenkil, İsey, Yortay, Koluraz, Kotlıbuga, Kotlıbek, Kotlıbökeş, Kotlıgol, Kotlıgerey, Kotlıiş, Kotlık, Kotlıkay, Kotlıkaç, Kotlıkildi, Kotlımergen, Kotlıtimir, Kotlıhan, Kotlıçura, Kotlıyul, Kotsal, Kottumak, Kotıy, Kotçı, Kotık, Çıntimir, Kotan, Kotlı, Kotlıbay, Kotlıbars, Kotlıbi, Kotlıbike, Kotlıbikeç, Kotlıbirdi, Kurmış, Kusay, Költebay, Mulgerey, Rısbay, Rısbike, Rısbuga, Rıskol
Balaya uzun ömür dileyen adlar:
Talan, Siksenbay, Tuksanbay, Tuksanbek, Yözikey, Yözey, Yözyeşer, Yözbek, Cidihan, Tugız, Tugızay, Tugızbike, Tugızbay, Tugızbek, Tömen, Tömenbay, Tömenbike, Tömengil, Tömentimir, Tömençi, Mengüş, Sünmes, Ülmes, Ülmesbay, Ülmesbike, Ülmeskol, Buzan, Buztugan, Kartbay, Kari, Karıyhan, Kottaymas, Yullı, Yullıbike, Yullıhan, Yultay, Yulçura, Yulçıbay, Yulçıgol
Talan, Siksenbay, Tuksanbay, Tuksanbek, Yözikey, Yözey, Yözyeşer, Yözbek, Cidihan, Tugız, Tugızay, Tugızbike, Tugızbay, Tugızbek, Tömen, Tömenbay, Tömenbike, Tömengil, Tömentimir, Tömençi, Mengüş, Sünmes, Ülmes, Ülmesbay, Ülmesbike, Ülmeskol, Buzan, Buztugan, Kartbay, Kari, Karıyhan, Kottaymas, Yullı, Yullıbike, Yullıhan, Yultay, Yulçura, Yulçıbay, Yulçıgol
Bala iyi huylu olsun diye verilen adlar:
Saltık, Arubike, Atlıkaç, Atış, Badak, Bayık, Balkış, Barlas, Batış, Bayan, Bilik, Bilim, Bilimbay, Bilimçek, Kolay, Kapşay, Yözikey, Yözlibay, Yözlibike, Yözlibek, Yözlikey, Yözlisılu, İrik, İrkin, İrkinbay, İrkinbek, Algır, Aldar, Aldarhan, Alkın, Alıp, Alıpkol, Appak, İlçi, İlçibaga, İlçibay, İlçibek, İlçigol, İlçikey, İlsöye, İlsöyer, İltabar, İltañ, İltirek, İltotkan, İltözer, Bigi, Bigişbikeç, Bökey, Bökeyhan, Bikkol, Bikkeçkey, Kulaybek, Kunay, Kuramşa, Kuşyörek, Köleç, Küriklibike, Kürkem, Susılu, Sılubike, Söyik, Söyikey, Söyile, Söyiniç, İlgezek, Sönikey, Talmas, Tapay, Tatubay, Tatubike, Tatubek, Tatuhan, Turıbay, Tınçura, Tınıçbay, Tınıçtañ, Tırış, Temey, Uka, Ukabike, Ukabay, Ukay, Unay, Çilebi, Çutay, Imsınay, İnci, İncibike, İnciye, İncisılu, Yuaşbirdi, Yuzık, Yuzıkbay, Yumay, Yumatay, Yunbek, Yunçura, Yamansar, Aklanış, Yem, Yembaktı, Yembars, Yembirgen, Yembek, Yemsubay, Yemuraz, Yahşıbay, Yahşıbike, Yahşıbirid, Yahşıgildi, Yahşıgol, Yahşılıkhanış, Ölgir, Öktem, Ütebike, Ütebay, Cilkinbay, Citiz, Akçura, Akyigit
Saltık, Arubike, Atlıkaç, Atış, Badak, Bayık, Balkış, Barlas, Batış, Bayan, Bilik, Bilim, Bilimbay, Bilimçek, Kolay, Kapşay, Yözikey, Yözlibay, Yözlibike, Yözlibek, Yözlikey, Yözlisılu, İrik, İrkin, İrkinbay, İrkinbek, Algır, Aldar, Aldarhan, Alkın, Alıp, Alıpkol, Appak, İlçi, İlçibaga, İlçibay, İlçibek, İlçigol, İlçikey, İlsöye, İlsöyer, İltabar, İltañ, İltirek, İltotkan, İltözer, Bigi, Bigişbikeç, Bökey, Bökeyhan, Bikkol, Bikkeçkey, Kulaybek, Kunay, Kuramşa, Kuşyörek, Köleç, Küriklibike, Kürkem, Susılu, Sılubike, Söyik, Söyikey, Söyile, Söyiniç, İlgezek, Sönikey, Talmas, Tapay, Tatubay, Tatubike, Tatubek, Tatuhan, Turıbay, Tınçura, Tınıçbay, Tınıçtañ, Tırış, Temey, Uka, Ukabike, Ukabay, Ukay, Unay, Çilebi, Çutay, Imsınay, İnci, İncibike, İnciye, İncisılu, Yuaşbirdi, Yuzık, Yuzıkbay, Yumay, Yumatay, Yunbek, Yunçura, Yamansar, Aklanış, Yem, Yembaktı, Yembars, Yembirgen, Yembek, Yemsubay, Yemuraz, Yahşıbay, Yahşıbike, Yahşıbirid, Yahşıgildi, Yahşıgol, Yahşılıkhanış, Ölgir, Öktem, Ütebike, Ütebay, Cilkinbay, Citiz, Akçura, Akyigit
Cisimle veya vücutla ilgili verilen adlar:
Aysılu, Ayçiber, Ayımbike, Aksılu, Alsılu, Bazık,
Aysılu, Ayçiber, Ayımbike, Aksılu, Alsılu, Bazık,
Güzelliği anlatan doğadaki değerli varlıkların isimleri:
Baysılu, Çiber, Çiberkey, Könbike, Könsılu, Suzgın, Suzgınbike, Sıluyöz, Subay, Karasılu, Güzel, Güzeliye, Güzelbike, Buzyigit, Büzergen, Bikçiber, Salbay, Tuktaman, Tuktimir, Tuksılu, Tukçura, İsen, İsenbay, İsenbike, İsengol, İsençik, İsentimir.
Baysılu, Çiber, Çiberkey, Könbike, Könsılu, Suzgın, Suzgınbike, Sıluyöz, Subay, Karasılu, Güzel, Güzeliye, Güzelbike, Buzyigit, Büzergen, Bikçiber, Salbay, Tuktaman, Tuktimir, Tuksılu, Tukçura, İsen, İsenbay, İsenbike, İsengol, İsençik, İsentimir.
Balanın vücut rengi ile ilgili ad:
Akalay, Akarslan, Akbars, Akbaş, Akbi, Akbit, Akbuga, Akbebik, Akbuldı, Akbek, Akkol, Akkolay, Akkundı, Akkız, Akkına, Akküz, Aksarı, Aksubay, Aktay, Aktolım, Akul, Aktugan, Akurak, Akçura, Akçeç, Appak, Bornak, Karagol, Karaiş, Karay, Karaarslan, Karabay, Karabars, Karabayan, Karabi, Karabikeç, Karabirdi, Karabuga, Karabek, Karaküz, Karakildi, Karatay, Karataş, Karatimir, Karatolım, Karatugan, Karahan, Karaç, Karaçman, Karaçura, Karaçeç, Karayigit, Karakay, Karakaş, Karakaşsılu, Karakildi, Karakoş, Karakuzak, Karanay, Karasılu, Karaköçik, Sarbay, Sarı, Sarıbala, Sarıbaş, Sarıbuga, Sarıbek, Sarıgol, Sarıkay, Sarımergen, Sarman, Sarıslan, Sarıtay, Sarıtolım, Sarıçık, Sarıçeç, Kolsarı, İşsarı, Altınsarı, Altınçeç, Kızılbay, Kızılbaş, Alsılu, Alsu, Büztimir, Büztirek, Büzek, Buztanay, Koba, Kobay, Kobakay, Kolkoman, Etrek, Cizbike, Alabek, Alabuga, Alabaş, Alatay, Küktay, Kükküz, Koñgır, Koñgırbay, Aydın, Aydınbike.
Akalay, Akarslan, Akbars, Akbaş, Akbi, Akbit, Akbuga, Akbebik, Akbuldı, Akbek, Akkol, Akkolay, Akkundı, Akkız, Akkına, Akküz, Aksarı, Aksubay, Aktay, Aktolım, Akul, Aktugan, Akurak, Akçura, Akçeç, Appak, Bornak, Karagol, Karaiş, Karay, Karaarslan, Karabay, Karabars, Karabayan, Karabi, Karabikeç, Karabirdi, Karabuga, Karabek, Karaküz, Karakildi, Karatay, Karataş, Karatimir, Karatolım, Karatugan, Karahan, Karaç, Karaçman, Karaçura, Karaçeç, Karayigit, Karakay, Karakaş, Karakaşsılu, Karakildi, Karakoş, Karakuzak, Karanay, Karasılu, Karaköçik, Sarbay, Sarı, Sarıbala, Sarıbaş, Sarıbuga, Sarıbek, Sarıgol, Sarıkay, Sarımergen, Sarman, Sarıslan, Sarıtay, Sarıtolım, Sarıçık, Sarıçeç, Kolsarı, İşsarı, Altınsarı, Altınçeç, Kızılbay, Kızılbaş, Alsılu, Alsu, Büztimir, Büztirek, Büzek, Buztanay, Koba, Kobay, Kobakay, Kolkoman, Etrek, Cizbike, Alabek, Alabuga, Alabaş, Alatay, Küktay, Kükküz, Koñgır, Koñgırbay, Aydın, Aydınbike.
Balanın sağlam, dolgun, yuvarlak, iri yapılı, uzun saçlı, şişman, iki çeneli, minik, burnunun inceliği, altı parmaklı oluşu, vücudundaki ben, aileden birisine benzemesi gibi özellikleri dikkate alındıysa:
İsen, Tögelbay, Tözbay, Töztugan, Tözbek, Tupaç, Tolımbay, Tolımbek, Şombay, Karnak, Kuştamak, İgbaktı, Bornaş, Altıbay, Miñlibay, Miñlibike, Miñlibek, Miñligol, Miñligerey, Miñliiş, Miñliyöz, Miñlikey, Miñlisılu, Miñlitimir, Miñliuraz, Çalım.
İsen, Tögelbay, Tözbay, Töztugan, Tözbek, Tupaç, Tolımbay, Tolımbek, Şombay, Karnak, Kuştamak, İgbaktı, Bornaş, Altıbay, Miñlibay, Miñlibike, Miñlibek, Miñligol, Miñligerey, Miñliiş, Miñliyöz, Miñlikey, Miñlisılu, Miñlitimir, Miñliuraz, Çalım.
Türklerin çetin hayat mücadelesinde, dünyaya yayılıp egemen olmasında ve başarılarının temelindeki madde demir ile ilgili isimler:
Timir, Timirbay, Timirbike, Timirgerey, Timirkarabuga, Timirkotlık, Timirkey, Timirtaş, Timirhan, Küktimir, Kotlıtimir, Koltimir, Karatimir, İştimir, Aytimir, İltimir, Biktimir, Tuktimir, Tuytimir, Tömentimir, Uraztimir, Çıntimir, Hantimir, Üstimir, Ütinçtimir, Öriktimir, Üztimir, Yeştimir, Yultimir, Baytimir, Köntimir, Aktimir, Korıçtimir, Korıçhan, Korıçbay, Korıç.
Timir, Timirbay, Timirbike, Timirgerey, Timirkarabuga, Timirkotlık, Timirkey, Timirtaş, Timirhan, Küktimir, Kotlıtimir, Koltimir, Karatimir, İştimir, Aytimir, İltimir, Biktimir, Tuktimir, Tuytimir, Tömentimir, Uraztimir, Çıntimir, Hantimir, Üstimir, Ütinçtimir, Öriktimir, Üztimir, Yeştimir, Yultimir, Baytimir, Köntimir, Aktimir, Korıçtimir, Korıçhan, Korıçbay, Korıç.
Günlük hayata dair savaş aletlerini içeren adlar:
Kılıç, Akkılıç, Kılıçbay, Kılıçarslan, Baykılıç, Ukbay, Ukbirdi, Sadak, Sagaydak, Kurman.
Kılıç, Akkılıç, Kılıçbay, Kılıçarslan, Baykılıç, Ukbay, Ukbirdi, Sadak, Sagaydak, Kurman.
Günlük hayata dair tarla ve ev işlerine yönelik eşyaların balalara verildiği isim örnekleri:
Balta, Baltabay, Baltan, Baytay, Baltakol, Urak, Urakay, Urakbay, Urakbike, Akurak, Çakmak, Alpak, Bayrak, Kabay, Yifek, Yifeksılu, Bizek, Batman, Nokrat, Teñke, Teñkebike, Teñkesılu, Kına, Tagangay, Yulay, Cürmey, Kazan, Kazanay, Kazanak, Kazanbay, Kazanbek, Kazangol.
Balta, Baltabay, Baltan, Baytay, Baltakol, Urak, Urakay, Urakbay, Urakbike, Akurak, Çakmak, Alpak, Bayrak, Kabay, Yifek, Yifeksılu, Bizek, Batman, Nokrat, Teñke, Teñkebike, Teñkesılu, Kına, Tagangay, Yulay, Cürmey, Kazan, Kazanay, Kazanak, Kazanbay, Kazanbek, Kazangol.
Doğayla iç içe yaşayan Tatar Türklerinin ağaçlardan esinlenerek koyulan adlar:
Narat, Karagaç, Karagay, Tirek, Biktirek, Baytirek, Büztirek, İmen, İmenbay, İmengol, İmenkildi, İmenkiske, Artış.
Narat, Karagaç, Karagay, Tirek, Biktirek, Baytirek, Büztirek, İmen, İmenbay, İmengol, İmenkildi, İmenkiske, Artış.
Doğayla iç içe yaşayan Tatar Türklerinin çiçeklerden esinlenerek koyulan adlar:
Alma, Almakay, Almabike, Cilek, Çiyebike, Yözim, Yözimbike gibi meyvelerle ilgili adlar; Ayçeçek, Akçeçek, Alçeçek, Tutay, İnciçiçek, Çeçke, Çeçkebi, Çeçek gibi çiçeklerle ilgili adlar; Mort, Mortak, Arçan, Kuzak, Karakuzak, Kamış, Kamışbike.
Alma, Almakay, Almabike, Cilek, Çiyebike, Yözim, Yözimbike gibi meyvelerle ilgili adlar; Ayçeçek, Akçeçek, Alçeçek, Tutay, İnciçiçek, Çeçke, Çeçkebi, Çeçek gibi çiçeklerle ilgili adlar; Mort, Mortak, Arçan, Kuzak, Karakuzak, Kamış, Kamışbike.
Balanın söylediği ilk sözden esinlenerek sevinçle koyulan adlar:
Yavbirdi, Yahşıbirdi, Yuaşbirdi, Ukbirdi, Tukbirdi, Hanbirdi, Urazbirdi, Baybirdi, Kotlıbirdi, İbbirdi, Bigbirdi, Tilekbirdi, Tilevbirdi, Könbirdi, Kolbirdi, Bilbirdi, Birdibay, Birdibek, Birdigol, Birdiiş, Birdihan, Karabirdi, Tuybirdi, Tiñbaktı, Tuybaktı, Taşbaktı, Baktı, Baktıbay, Baktıbaş, Aybaktı, İlbaktı, Salbaktı, Baybaktı, Kuşbaktı, Urazbaktı, Hanbaktı, Tınbaktı, Tukbaktı, Yembaktı, Tañkildi, Tıñkildi, Karakildi, Tuygildi, İsenkildi, İşkildi, Savgildi, Tatlıkildi, Añkildi, Kildibay, Kildibek, Kildigol, Kildikuş, Kilduraz, Çurakildi, Töpkildi, Tevgildi, Hangildi, Urazgildi, Yahşıgildi, Kuşkildi, Baygildi, Kotlıkildi, Kolkildi, Bilgildi, İlkildi, Abızgildi, Tuybuldı, Akbuldı, Bikbuldı, Baybuldı, Akkundı, Baybaga, Yembirgen, Tiñbirgen, Tiñtugan, Saltugan, Tuytugan, Erdugan, Karagan, Karamış, Karmış, Tañatmış, Cilgindi, Tuybar, Mindubay.
Yavbirdi, Yahşıbirdi, Yuaşbirdi, Ukbirdi, Tukbirdi, Hanbirdi, Urazbirdi, Baybirdi, Kotlıbirdi, İbbirdi, Bigbirdi, Tilekbirdi, Tilevbirdi, Könbirdi, Kolbirdi, Bilbirdi, Birdibay, Birdibek, Birdigol, Birdiiş, Birdihan, Karabirdi, Tuybirdi, Tiñbaktı, Tuybaktı, Taşbaktı, Baktı, Baktıbay, Baktıbaş, Aybaktı, İlbaktı, Salbaktı, Baybaktı, Kuşbaktı, Urazbaktı, Hanbaktı, Tınbaktı, Tukbaktı, Yembaktı, Tañkildi, Tıñkildi, Karakildi, Tuygildi, İsenkildi, İşkildi, Savgildi, Tatlıkildi, Añkildi, Kildibay, Kildibek, Kildigol, Kildikuş, Kilduraz, Çurakildi, Töpkildi, Tevgildi, Hangildi, Urazgildi, Yahşıgildi, Kuşkildi, Baygildi, Kotlıkildi, Kolkildi, Bilgildi, İlkildi, Abızgildi, Tuybuldı, Akbuldı, Bikbuldı, Baybuldı, Akkundı, Baybaga, Yembirgen, Tiñbirgen, Tiñtugan, Saltugan, Tuytugan, Erdugan, Karagan, Karamış, Karmış, Tañatmış, Cilgindi, Tuybar, Mindubay.
Ay ve Güneşin kutsallığı, koruyuculuğu ve insanoğluna faydalarından dolayı Ay ve Güneş ile ilgili koyulan adlar:
Ayış, Aybaksın, Aybaktı, Aybars, Aybaş, Aybike, Aybikeç, Aybirdi, Aygol, Aybuga, Aydak, Aydar, Aydaş, Ayyoldız, Aykay, Aykap, Aykön, Aylı, Aysar, Aysılu, Aytaş, Aytimir, Aytirek, Aytuar, Aytugan, Aytugay, Aytulı, Ayçura, Aktanay, Altınay, Buztanay, Kömişay, Sanman, Sarmanay, Tanay, Tuganay, Tulay, Tulganay, Tulun, Tulunbek, Kuyaş, Kuyaşbike, Kön, Könbay, Könbak, Könbike, Könbirdi, Könsılu, Köntimir, Köntugan, Köntumış, Könçura.
Ayış, Aybaksın, Aybaktı, Aybars, Aybaş, Aybike, Aybikeç, Aybirdi, Aygol, Aybuga, Aydak, Aydar, Aydaş, Ayyoldız, Aykay, Aykap, Aykön, Aylı, Aysar, Aysılu, Aytaş, Aytimir, Aytirek, Aytuar, Aytugan, Aytugay, Aytulı, Ayçura, Aktanay, Altınay, Buztanay, Kömişay, Sanman, Sarmanay, Tanay, Tuganay, Tulay, Tulganay, Tulun, Tulunbek, Kuyaş, Kuyaşbike, Kön, Könbay, Könbak, Könbike, Könbirdi, Könsılu, Köntimir, Köntugan, Köntumış, Könçura.
Tan zamanı doğan balalara verilen adlar:
Tañ, Tañatar, Tañatmış, Tañbike, Tañgatar, Tañyoldız, Tañsılu, Tañkay, Tañkildi, Tañsarı, Tañtaş, Tañçura, Tañçı, Altañ, Aktañ, İştañ.
Tañ, Tañatar, Tañatmış, Tañbike, Tañgatar, Tañyoldız, Tañsılu, Tañkay, Tañkildi, Tañsarı, Tañtaş, Tañçura, Tañçı, Altañ, Aktañ, İştañ.
Havanın yağmurlu, karlı, boranlı, dumanlı ve soğuk olduğu günlerde doğan balalara verilen adlar:
Yamgurçı, Yañgırhan, Karlıhan, Kırlay, Kırlaç, Buran, Buranbay, Buranbike, Burangol, Burançı, Toman.
Yamgurçı, Yañgırhan, Karlıhan, Kırlay, Kırlaç, Buran, Buranbay, Buranbike, Burangol, Burançı, Toman.
Ekin biçme mevsiminde doğan balaya; Urakay, Urakbay, Urakbike, Urakçı; saban mevsiminde doğan balaya; Saban, Sabanay, Sabanak, Sabançı; orman kesilirken doğan balaya; Urmanay, Urmanbay, Urmançı; kuzular doğarken doğan balaya; Kuzıbala, Kuzıbek, Kuzıkildi, Kuzımkol; harman ayında doğan balaya da Indırçı adı verilmiştir. Günün belli bölümlerinde doğan balalara da; Tañatar, Tañgatar, Tañatmış, Tañbike, Tañkildi, Tañçı, Töngatar adları verilmiştir. Bazı bayramlarda ve özel günlerde doğan balalara da; Beyrem, Beyrembay, Beyrembike, Beyremhan, Beyremsılu, Bayraş, Kileş, Çuk, Çukhan, Kankay, Baganay, Tinibek gibi adlar verilmiştir.
Ailenin kendisi ile ilgili olduğunu düşündüğü veya etkilendiği boyun adını çocuğuna vermesi:
Bolgar, Çağatay, Kazak, Kazakbay, Kazakkol, Kazakhan, Kırgızhan, Üzbek, Nugay, Nugaybike, Nugaybek, Kırım, Kınrımhan, Kırımbay, Hansuar, Mangut, Kolkoman, Dulat, Kayhan, Kayçura, Kaypaç, Barlas, Baytirek, Bagış, Cemek, Ayrat, Ayratkol, Alçın, Alçınbay, Aşıt.
Bolgar, Çağatay, Kazak, Kazakbay, Kazakkol, Kazakhan, Kırgızhan, Üzbek, Nugay, Nugaybike, Nugaybek, Kırım, Kınrımhan, Kırımbay, Hansuar, Mangut, Kolkoman, Dulat, Kayhan, Kayçura, Kaypaç, Barlas, Baytirek, Bagış, Cemek, Ayrat, Ayratkol, Alçın, Alçınbay, Aşıt.
Özel yer, ırmak veya göllerden etkilenerek koyulan adlar:
Altay, Aralbay, İdil, İdilbay, İdilbaktı, İdilbike, İdilbek, İdilhan, Kırım, Kırımhan, Kırımbay, Ural, Uralbay, Uralbek, Uraliye, Zey, Nokrat, Cayıkbay, Cemek, Bolgar, Kazan, Alabuga, Yomgalak, Kırlay, Egir, Egirçi, Aktanış, Apas, Atabay, Aşıt, Bitaman, Kolgına, Kolsarı, Kotlıbökeş, Kuşlavıç, Kügenek, Kügiş, Küzbi.
Altay, Aralbay, İdil, İdilbay, İdilbaktı, İdilbike, İdilbek, İdilhan, Kırım, Kırımhan, Kırımbay, Ural, Uralbay, Uralbek, Uraliye, Zey, Nokrat, Cayıkbay, Cemek, Bolgar, Kazan, Alabuga, Yomgalak, Kırlay, Egir, Egirçi, Aktanış, Apas, Atabay, Aşıt, Bitaman, Kolgına, Kolsarı, Kotlıbökeş, Kuşlavıç, Kügenek, Kügiş, Küzbi.
Balanın taş gibi sağlam ve dayanıklı olmasını amaçlayan adlar:
Taş, Taşbay, Taşbaktı, Taşbike, Taşbek, Taşkaban, Taktaş, Baktaş, Aktaş, Altıntaş, Karataş, Koltaş, Kiltaş, Çıntaş, Çultıy, Çalbay, Diñgiz, Diñgizbay, Diñgizbike, Dulkın, Dulkıniye, Tukay, Susılu, Taşkın, Taşkınbay, Taşuk, Balkış, Yalkın.
Taş, Taşbay, Taşbaktı, Taşbike, Taşbek, Taşkaban, Taktaş, Baktaş, Aktaş, Altıntaş, Karataş, Koltaş, Kiltaş, Çıntaş, Çultıy, Çalbay, Diñgiz, Diñgizbay, Diñgizbike, Dulkın, Dulkıniye, Tukay, Susılu, Taşkın, Taşkınbay, Taşuk, Balkış, Yalkın.
Doğan balanın kaçıncı sırada doğduğunu belirten adlar:
İlk doğan balaya veya tek bala ise verilen adlar:
İlkin, Başbaktı, Başbüri, Baktıbaş, Balabaş, Altugan, Alkay, Aldan, Algır, Algildi, Albaktı, Albay, Apas, Apanay, Atagol, Deviş, Devbay, Devbike, Devhan, Taktay, Taktaş, Takçura, Tevgibay, Tevgildi, Teviy, Eci, Ecibay, Ecibi, Ecigol,
İlkin, Başbaktı, Başbüri, Baktıbaş, Balabaş, Altugan, Alkay, Aldan, Algır, Algildi, Albaktı, Albay, Apas, Apanay, Atagol, Deviş, Devbay, Devbike, Devhan, Taktay, Taktaş, Takçura, Tevgibay, Tevgildi, Teviy, Eci, Ecibay, Ecibi, Ecigol,
İkinci sırada doğan balaya:
Yalgaş, İşbay, İşbak, İşbaktı, İşbar, İşbike, İşbuldı, İşbirdi,
Yalgaş, İşbay, İşbak, İşbaktı, İşbar, İşbike, İşbuldı, İşbirdi,
Ortanca balaya:
Ardaş, Urtabay,
Ardaş, Urtabay,
Üçüncü sırada doğan balaya:
Öçtek, Kuran
Öçtek, Kuran
altıncı sırada doğan balaya;Altış
sekizinci sırada doğan balaya; Sigizek
dokuzuncu sırada doğan balaya verilen adlar: Tugız, Tugızbay, Tugızay, Tugızbek, Tugızbike.
sekizinci sırada doğan balaya; Sigizek
dokuzuncu sırada doğan balaya verilen adlar: Tugız, Tugızbay, Tugızay, Tugızbek, Tugızbike.
Doğadaki değerli varlıklardan esinlenerek verilen adlar:
İnci, İncibike, İnciye, İncisılu, Almas, Altın, Altınay, Altınbay, Altınsarı, Altıntimir, Altınçura, Ahak, Kömiş, Kömişay, Kömişbay, Kömişbike, Kömişsılu, Kömişçeç, Uka, Ukay, Ukabay, Ukabi, Ukabike. Çeçke, Çeçkebi, Çeçek, İnciçiçek, Tatlıbay, Tatlıbi, Tatlıbike, Tatlıkaç, Tatlıkildi, Tatlısılu, Balaş, Balbek, Balbike, Balkay, Ballıbike, Ballıbay, Küzbay, Küzbi, Küzbek, Küzkey.
İnci, İncibike, İnciye, İncisılu, Almas, Altın, Altınay, Altınbay, Altınsarı, Altıntimir, Altınçura, Ahak, Kömiş, Kömişay, Kömişbay, Kömişbike, Kömişsılu, Kömişçeç, Uka, Ukay, Ukabay, Ukabi, Ukabike. Çeçke, Çeçkebi, Çeçek, İnciçiçek, Tatlıbay, Tatlıbi, Tatlıbike, Tatlıkaç, Tatlıkildi, Tatlısılu, Balaş, Balbek, Balbike, Balkay, Ballıbike, Ballıbay, Küzbay, Küzbi, Küzbek, Küzkey.
Ana babanın sevinci, kıvancı, gururu, ailenin, dayanıcı, ilin koruyucusu, törenin saklayıcısı, toplumun gücü, kuvveti anlamındaki adlar:
Söyiniç, Söyindik, Söydirmek, Tiley, Çıntirek, Urınbay, Tiñbay, Tiñbak, Tiñhan, Tiñtugan, Yuanıç, Yuldaş, Yanguraz, Yulış, Yeşbay, Yeşbars, Yeşçura, Tansık, Tansıkbike, Satay, Sain, Saybek, Saykay, Sagınbay, Sagınbike, Sagındık, Memil, Oçkın, Küçbek, Küçbike, Kümeçbay, Baysöyik, Baysöyer, Baybagış, Bagış, Artış, Ardak, Almaş, Almaşbike, Aktilek, Azalak, Adaş, Akkundı, Abalak, Elim, Elimgol, İrmek, İsekey, İrke, İrkebay, İrkebike, İrkesılu, İlbizer, İlgezek, İlgüzel, İliş, İlkey, İlkeç, İlsılu, Bülek, Bülekbay, Bülekkol, Bişbilek, Bikbav, Bigiş, Bayıtmış, Tirsek, Köçkildi, Köçtirek, Kösebay, Kösebike, Kötipaldık, Kötipaldım, Kötik, Kuştirek, Kuandık, Kapkay, Yortbagış, Yortıy, Yobanay, İşsılu, İştirek, İştugan, İşyigit, İştüre, İşbülek, İşim, İşimbike, İşimgol, İşkine, İşkey, İşimgol.
Söyiniç, Söyindik, Söydirmek, Tiley, Çıntirek, Urınbay, Tiñbay, Tiñbak, Tiñhan, Tiñtugan, Yuanıç, Yuldaş, Yanguraz, Yulış, Yeşbay, Yeşbars, Yeşçura, Tansık, Tansıkbike, Satay, Sain, Saybek, Saykay, Sagınbay, Sagınbike, Sagındık, Memil, Oçkın, Küçbek, Küçbike, Kümeçbay, Baysöyik, Baysöyer, Baybagış, Bagış, Artış, Ardak, Almaş, Almaşbike, Aktilek, Azalak, Adaş, Akkundı, Abalak, Elim, Elimgol, İrmek, İsekey, İrke, İrkebay, İrkebike, İrkesılu, İlbizer, İlgezek, İlgüzel, İliş, İlkey, İlkeç, İlsılu, Bülek, Bülekbay, Bülekkol, Bişbilek, Bikbav, Bigiş, Bayıtmış, Tirsek, Köçkildi, Köçtirek, Kösebay, Kösebike, Kötipaldık, Kötipaldım, Kötik, Kuştirek, Kuandık, Kapkay, Yortbagış, Yortıy, Yobanay, İşsılu, İştirek, İştugan, İşyigit, İştüre, İşbülek, İşim, İşimbike, İşimgol, İşkine, İşkey, İşimgol.
Babanın, ağabeyin, kardeşin ve akrabaların adlarıyla bağlantılı adlar:
Agabay, Abay, Abaş, Abız , Abızgildi, Kadış, Kodabay, Kodaş, Kodakay, Takay, Çoka, Çaga, Tutay, Tumaş, Tugan, Tuganay, Tuganaş, Tuganbay, Tini, Tinibek, Tinikey, Üktey, Tanış.
Agabay, Abay, Abaş, Abız , Abızgildi, Kadış, Kodabay, Kodaş, Kodakay, Takay, Çoka, Çaga, Tutay, Tumaş, Tugan, Tuganay, Tuganaş, Tuganbay, Tini, Tinibek, Tinikey, Üktey, Tanış.
Bala doğmadan babası ölmüşse eğer babasının hediyesi anlamında:
Aybülek, Akbülek, Baybülek.
Aybülek, Akbülek, Baybülek.
Tanınmış Türk büyüklerinin adları:
Karahan, Atilla, Çıngız, Alıparslan, Çağatay, Almashan, Batu, Tuktamış, Batbay, Aşan, Yesevi, İdigey.
Karahan, Atilla, Çıngız, Alıparslan, Çağatay, Almashan, Batu, Tuktamış, Batbay, Aşan, Yesevi, İdigey.
Rütbe veya tanınmışlık bildiren adlar:
Arslanbay, Abızbay, Aralbay, Yunbek, Unaybek, Akbi, Ecibi, Çurabi, Aldarhan, Akhan, Timirhan, Arslangerey, Kotlıgerey, Akçura, Karaçura, Altınçura, Türekol, Türebay, İştüre, Alpar, Alıp, Alıpkol, Alıptay, Alıparslan.
Arslanbay, Abızbay, Aralbay, Yunbek, Unaybek, Akbi, Ecibi, Çurabi, Aldarhan, Akhan, Timirhan, Arslangerey, Kotlıgerey, Akçura, Karaçura, Altınçura, Türekol, Türebay, İştüre, Alpar, Alıp, Alıpkol, Alıptay, Alıparslan.
Çok kullanılan bu rütbelerden başka olarak özel anlam içerenler;
İlhan, İlbek, İlbay, İlbik, İnal, Sain, Bitaman, Tarhan, Temçi, Haneke.
İlhan, İlbek, İlbay, İlbik, İnal, Sain, Bitaman, Tarhan, Temçi, Haneke.
Çeşitli meslek örgütleri ile bağlantısı olan ailelerin balalarına verdiği adlar:
Bakırçı, Bolançı, Baltaç-Baltaçı, Tupçı, Tuçıbay, Sabançı, Kuyçıbay, Koşçı, Urmançı, Egirçi, Yalçı, Yalçıbay, Yalçıgol, Urakçı, Armay, Kazak, Kazakkol, Karakol, Koliş, Kolman, Koltay, Koltimir, Kolçura, Tuksubay, Mergen, Kotlımergen, Kuybagış, Kızılbay, Mort, Mortak, Subay, Sunargol, Çirübay, Çura, Çuragol, Çurakay, Çurabay, Çurabi, Çuraman, Çuraçık, Çurmantay, Çeçen, Çeçenbay, Çeçenbike, Çeçengol, Yemsubay.
Kırgız Eli (Kırgızistan)
Bakırçı, Bolançı, Baltaç-Baltaçı, Tupçı, Tuçıbay, Sabançı, Kuyçıbay, Koşçı, Urmançı, Egirçi, Yalçı, Yalçıbay, Yalçıgol, Urakçı, Armay, Kazak, Kazakkol, Karakol, Koliş, Kolman, Koltay, Koltimir, Kolçura, Tuksubay, Mergen, Kotlımergen, Kuybagış, Kızılbay, Mort, Mortak, Subay, Sunargol, Çirübay, Çura, Çuragol, Çurakay, Çurabay, Çurabi, Çuraman, Çuraçık, Çurmantay, Çeçen, Çeçenbay, Çeçenbike, Çeçengol, Yemsubay.
Kırgız Eli (Kırgızistan)
Özbek Eli (Özbekistan)
Erkek
*
Kız
Didem: Gözüm gibi sevdiğim.
Mohigul (Mahigül): Keşfetmekten hoşlanan.
Oygul: Şık, meşhur.
Yulduz (Uldız): Yıldız.
Mohigul (Mahigül): Keşfetmekten hoşlanan.
Oygul: Şık, meşhur.
Yulduz (Uldız): Yıldız.
Moğolistan
Erkek
Byambaasuren: Cumartesi. Güç.
Cebe (Cebesoy): Köklü soydan gelen. Sağlam.
Celasun: Gürbüz. Genç ve sağlıklı.
Erdenebat (Baterdene): Güçlü mücevher.
Ernoyan: Yiğit başkomutan.
Göktalay: Mavi deniz.
Hulagu (Hülâgü): Kula tüylü at. İlhanlı Devleti’nin kurucu hükümdarı.
Mergen: Usta nişancı.
Nayman: Sekiz. Batı Moğolistan’da yaşayan sekiz kabileden oluşan topluluk.
Noyan: Bey. Başkomutan.
Purevbat: Güçlü. Perşembe.
Ögeday: Çok akıllı. Bilgili. Timuçin’in oğlu.
Suyurgan: Merhametli.
Sübitay (Sabutay, Subutay): Timuçin’in meşhur komutanı.
Talay (Talayer, Talayhan, Talaykoç): Deniz. Büyük nehir.
Tendü: Yiğit. Cesur.
Cebe (Cebesoy): Köklü soydan gelen. Sağlam.
Celasun: Gürbüz. Genç ve sağlıklı.
Erdenebat (Baterdene): Güçlü mücevher.
Ernoyan: Yiğit başkomutan.
Göktalay: Mavi deniz.
Hulagu (Hülâgü): Kula tüylü at. İlhanlı Devleti’nin kurucu hükümdarı.
Mergen: Usta nişancı.
Nayman: Sekiz. Batı Moğolistan’da yaşayan sekiz kabileden oluşan topluluk.
Noyan: Bey. Başkomutan.
Purevbat: Güçlü. Perşembe.
Ögeday: Çok akıllı. Bilgili. Timuçin’in oğlu.
Suyurgan: Merhametli.
Sübitay (Sabutay, Subutay): Timuçin’in meşhur komutanı.
Talay (Talayer, Talayhan, Talaykoç): Deniz. Büyük nehir.
Tendü: Yiğit. Cesur.
Kız
Alangoya: Altın geyik.
Altantsetseg: Altın çiçek
Altantuya: Altın parlaklık
Batbold: Güçlü çelik.
Bayartsetseg: Bayram çiçeği
Börte: Benekli.
Buyanjargal: Zenginlik mutluluk.
Delgirmaa: Bereketli anne.
Gerelbayar: Işık bayramı
Gerelmaa: Işık anne
Maral (Meral): Geyik.
Munkhbat: Sonsuz güçlü.
Nyamtsetseg: Pazar çiçeği.
Olca: Bolluk. Bereket. Kadın esir.
Sarangerel: Ayışığı
Saranzay: Ayın kaderi
Selenge: Gök kuşağı.
Şölen: Yemekli kutlama.
Tsetsegmaa: çiçek anne
Yıldıku: Yıldız.
Altantsetseg: Altın çiçek
Altantuya: Altın parlaklık
Batbold: Güçlü çelik.
Bayartsetseg: Bayram çiçeği
Börte: Benekli.
Buyanjargal: Zenginlik mutluluk.
Delgirmaa: Bereketli anne.
Gerelbayar: Işık bayramı
Gerelmaa: Işık anne
Maral (Meral): Geyik.
Munkhbat: Sonsuz güçlü.
Nyamtsetseg: Pazar çiçeği.
Olca: Bolluk. Bereket. Kadın esir.
Sarangerel: Ayışığı
Saranzay: Ayın kaderi
Selenge: Gök kuşağı.
Şölen: Yemekli kutlama.
Tsetsegmaa: çiçek anne
Yıldıku: Yıldız.
Saha (Yakutistan)
Erkek
Ayaal: Seyahat eden. Gezen.Girişimci. Ayhal : Zafer,onur, övgü
Ayastaan : Üzerinde hiç oynanmamış.Saf halde olan. (Özgür vahşi canlılar gibi.)
Aysen : Kutsal Ruh’un (Ayıı) büyük erkek torunu
Barılan :Servet
Bergen: Hedeften sapmayan
Çokuut: Taş gibi dayanaklı.Kaya.
Darhan: Saygılı.
Djulustaan: Dayanıklı. Kendini motive eden.
Dohsun (Duolan) : Sportif.Hareketli.
Elley : Saha tarhinin en büyük karakteri. Saha Türkleri’nin babası.
Erçim: Hareketli. Etkin. Güçlü
Erel: Umut
Erken (Örkön): Zeki.
Erkin: Dürüst.
Ersan :Cesur düşünceli.
Erhan :Cesur kanlı
Harishan: Muhafız.
K**eskil (Kençeeri): Gelecekte çok başarılı olacak olan.Miçil: Gülümseyen. MutluNyurgun :En iyisi.Sarıal (Sarual) :Hafif rüzgarSulustaan: YıldızTimir (Timur-Temur): DemirTimirhan: Demir kanlı.Demir hakan.Tugun: Baş.Güçlü. Ünlü.Tuskun** : En iyi geleceği olan.
Ayastaan : Üzerinde hiç oynanmamış.Saf halde olan. (Özgür vahşi canlılar gibi.)
Aysen : Kutsal Ruh’un (Ayıı) büyük erkek torunu
Barılan :Servet
Bergen: Hedeften sapmayan
Çokuut: Taş gibi dayanaklı.Kaya.
Darhan: Saygılı.
Djulustaan: Dayanıklı. Kendini motive eden.
Dohsun (Duolan) : Sportif.Hareketli.
Elley : Saha tarhinin en büyük karakteri. Saha Türkleri’nin babası.
Erçim: Hareketli. Etkin. Güçlü
Erel: Umut
Erken (Örkön): Zeki.
Erkin: Dürüst.
Ersan :Cesur düşünceli.
Erhan :Cesur kanlı
Harishan: Muhafız.
K**eskil (Kençeeri): Gelecekte çok başarılı olacak olan.Miçil: Gülümseyen. MutluNyurgun :En iyisi.Sarıal (Sarual) :Hafif rüzgarSulustaan: YıldızTimir (Timur-Temur): DemirTimirhan: Demir kanlı.Demir hakan.Tugun: Baş.Güçlü. Ünlü.Tuskun** : En iyi geleceği olan.
Kız
Aitaliina: Şirin ve utangaç Ayıına : Bir Tanrıçanınki gibi parlak ilahi ışık.
Aysena :Kutsal Ruh’un (Ayıı) büyük kız torunu
Cholbon (Çolpan): Kuzey yıldızı.
Çemeliine : Saf ve sağlıklı olduğuna inanılan bir tür çiçek.
Dayana: Uçan
Haarçaana: Kar kızı.
Kereçeene (Kere) : Güzel
Kuudaana: Dondurulmuş
Künney : Güneşli
Miçiye (Miçeere) : Güzel gülümseme.
Narıya : Narin, kadınsı.
Nyurguhun : Bahar çiçeği
Sakhaya: Saha kızı
Sandaara: Parlakça
Sardaana : Zambağa benzer kırmızı çiçek.
Sargı :Işık, ışın.
Sarıada : Parlak, parlıyor.
Sayina: Yaz(Yaz ayları)
Sibekki: Çiçek
Taptal: Aşk
Tuyara: Işık hızında yer değiştirme
Uruydaana : Ünlü.
Aysena :Kutsal Ruh’un (Ayıı) büyük kız torunu
Cholbon (Çolpan): Kuzey yıldızı.
Çemeliine : Saf ve sağlıklı olduğuna inanılan bir tür çiçek.
Dayana: Uçan
Haarçaana: Kar kızı.
Kereçeene (Kere) : Güzel
Kuudaana: Dondurulmuş
Künney : Güneşli
Miçiye (Miçeere) : Güzel gülümseme.
Narıya : Narin, kadınsı.
Nyurguhun : Bahar çiçeği
Sakhaya: Saha kızı
Sandaara: Parlakça
Sardaana : Zambağa benzer kırmızı çiçek.
Sargı :Işık, ışın.
Sarıada : Parlak, parlıyor.
Sayina: Yaz(Yaz ayları)
Sibekki: Çiçek
Taptal: Aşk
Tuyara: Işık hızında yer değiştirme
Uruydaana : Ünlü.
Yorumlar
Yorum Gönder